लक्ष्मणेन तु तद्वाक्यमुक्तन् श्रुत्वा स राघवः
संदधे परवीरघ्नो धनुरादाय वीर्यवान्

lakṣmaṇena tu tadvākyamuktan śrutvā sa rāghavaḥ
saṃdadhe paravīraghno dhanurādāya vīryavān

रावणाय शरान्घोरान्विससर्ज चमूमुखे
अथान्यं रथमास्थाय रावणो राक्षसाधिपः

rāvaṇāya śarānghorānvisasarja camūmukhe
athānyaṃ rathamāsthāya rāvaṇo rākṣasādhipaḥ

दशग्रीवो रथस्थस्तु रामन् वज्रोपमैः शरैः

daśagrīvo rathasthastu rāman vajropamaiḥ śaraiḥ

दीप्तपावकसङ्काशैः शरैः काञ्चनभूषणैः

dīptapāvakasaṅkāśaiḥ śaraiḥ kāñcanabhūṣaṇaiḥ

भूमिस्थितस्य रामस्य रथस्थस्य च रक्षसः

bhūmisthitasya rāmasya rathasthasya ca rakṣasaḥ

ततो देववरः श्रीमान् श्रुत्वा तेषां वचो।अमृतम्

tato devavaraḥ śrīmān śrutvā teṣāṃ vaco|amṛtam

रथेन मम भूमिष्ठं शीघ्रं याहि रघूत्तमम्

rathena mama bhūmiṣṭhaṃ śīghraṃ yāhi raghūttamam

इत्युक्तो देवराजेन मातलिर्द्वसारथिः

ityukto devarājena mātalirdvasārathiḥ

शीघ्रं यास्यामि देवेन्द्र सारथ्यं च करोम्यहम्

śīghraṃ yāsyāmi devendra sārathyaṃ ca karomyaham

ततः काञ्चनचित्राङ्गः किङ्किणीशतभूषितः

tataḥ kāñcanacitrāṅgaḥ kiṅkiṇīśatabhūṣitaḥ

अब्रवीच्च तदा रामन् सप्रतोदो रथे स्थितः
प्राञ्जलिर्मातलिर्वाक्यन् सहस्राक्षस्य सारथिः

abravīcca tadā rāman sapratodo rathe sthitaḥ
prāñjalirmātalirvākyan sahasrākṣasya sārathiḥ

सहस्राक्षेण काकुत्स्थ रथोअयन् विजयाय ते
दत्तस्तव महासत्त्व श्रीमाञ्शत्रुनिबर्हणः

sahasrākṣeṇa kākutstha rathoayan vijayāya te
dattastava mahāsattva śrīmāñśatrunibarhaṇaḥ

इदमैन्द्रं महच्चापन् कवचं चाग्निसंनिभम्
शराश्चादित्यसङ्काशाः शक्तिश्च विमला शिताः

idamaindraṃ mahaccāpan kavacaṃ cāgnisaṃnibham
śarāścādityasaṅkāśāḥ śaktiśca vimalā śitāḥ

आरुह्येमन् रथं वीर राक्षसन् जहि रावणम्
मया सारथिना राम महेन्द्र इव दानवान्

āruhyeman rathaṃ vīra rākṣasan jahi rāvaṇam
mayā sārathinā rāma mahendra iva dānavān

इत्युक्तः स परिक्रम्य रथन् तमभिवाद्य च
आरुरोह तदा रामो लोकाण्ल्लक्ष्म्या विराजयन्

ityuktaḥ sa parikramya rathan tamabhivādya ca
āruroha tadā rāmo lokāṇllakṣmyā virājayan

बभूव च महायुद्धं तुमुलं रोमहर्षणम्
रामस्य च महाबाहो रावणस्य च रक्षसः

babhūva ca mahāyuddhaṃ tumulaṃ romaharṣaṇam
rāmasya ca mahābāho rāvaṇasya ca rakṣasaḥ

स गान्धर्वेण गान्धर्वन् दैवं दैवेन राघवः
अस्त्रन् राक्षसराजस्य जघान परमास्त्रवित्

sa gāndharveṇa gāndharvan daivaṃ daivena rāghavaḥ
astran rākṣasarājasya jaghāna paramāstravit

अस्त्रन् तु परमं घोरन् राक्षसं राकसाधिप
ससर्ज परमक्रुद्धः पुनरेव निशाचरः

astran tu paramaṃ ghoran rākṣasaṃ rākasādhipa
sasarja paramakruddhaḥ punareva niśācaraḥ

ते रावणधनुर्मुक्ताः शराः काञ्चनभूषणाः
अभ्यवर्तन्त काकुत्स्थन् सर्पा भूत्वा महाविषाः

te rāvaṇadhanurmuktāḥ śarāḥ kāñcanabhūṣaṇāḥ
abhyavartanta kākutsthan sarpā bhūtvā mahāviṣāḥ

ते दीप्तवदना दीप्तन् वमन्तो ज्वलनं मुखैः
राममेवाभ्यवर्तन्त व्यादितास्या भयानकाः

te dīptavadanā dīptan vamanto jvalanaṃ mukhaiḥ
rāmamevābhyavartanta vyāditāsyā bhayānakāḥ

तैर्वासुकिसमस्पर्शैर्दीप्तभोगैर्महाविषैः
दिशश्च सन्तताः सर्वाः प्रदिशश्च समावृताः

tairvāsukisamasparśairdīptabhogairmahāviṣaiḥ
diśaśca santatāḥ sarvāḥ pradiśaśca samāvṛtāḥ

तान्दृष्ट्वा पन्नगान्रामः समापतत आहवे
अस्त्रन् गारुत्मतं घोरं प्रादुश्चक्रे भयावहम्

tāndṛṣṭvā pannagānrāmaḥ samāpatata āhave
astran gārutmataṃ ghoraṃ prāduścakre bhayāvaham

ते राघवधनुर्मुक्ता रुक्मपुङ्खाः शिखिप्रभाः
सुपर्णाः काञ्चना भूत्वा विचेरुः सर्पशत्रवः

te rāghavadhanurmuktā rukmapuṅkhāḥ śikhiprabhāḥ
suparṇāḥ kāñcanā bhūtvā viceruḥ sarpaśatravaḥ

ते तान्सर्वाञ्शराञ्जघ्नुः सर्परूपान्महाजवान्
सुपर्णरूपा रामस्य विशिखाः कामरूपिणः

te tānsarvāñśarāñjaghnuḥ sarparūpānmahājavān
suparṇarūpā rāmasya viśikhāḥ kāmarūpiṇaḥ

अस्त्रे प्रतिहते क्रुद्धो रावणो राक्षसाधिपः
अभ्यवर्षत्तदा रामन् घोराभिः शरवृष्टिभिः

astre pratihate kruddho rāvaṇo rākṣasādhipaḥ
abhyavarṣattadā rāman ghorābhiḥ śaravṛṣṭibhiḥ

ततः शरसहस्रेण राममक्लिष्टकारिणम्
अर्दयित्वा शरौघेण मातलिं प्रत्यविध्यत

tataḥ śarasahasreṇa rāmamakliṣṭakāriṇam
ardayitvā śaraugheṇa mātaliṃ pratyavidhyata

चिच्छेद केतुमुद्दिश्य शरेणैकेन रावणः
पातयित्वा रथोपस्थे रथात्केतुन् च काञ्चनम्

ciccheda ketumuddiśya śareṇaikena rāvaṇaḥ
pātayitvā rathopasthe rathātketun ca kāñcanam

विषेदुर्देवगन्धर्वा दानवाश्चारणैः सह

viṣedurdevagandharvā dānavāścāraṇaiḥ saha

प्राजापत्यन् च नक्षत्रन् रोहिणीं शशिनः प्रियाम्

prājāpatyan ca nakṣatran rohiṇīṃ śaśinaḥ priyām

सधूमपरिवृत्तोर्मिः प्रज्वलन्निव सागरः

sadhūmaparivṛttormiḥ prajvalanniva sāgaraḥ

शस्त्रवर्णः सुपरुषो मन्दरश्मिर्दिवाकरः

śastravarṇaḥ suparuṣo mandaraśmirdivākaraḥ

कोसलानान् च नक्षत्रन् व्यक्तमिन्द्राग्निदैवतम्

kosalānān ca nakṣatran vyaktamindrāgnidaivatam

दशास्यो विंशतिभुजः प्रगृहीतशरासनः

daśāsyo viṃśatibhujaḥ pragṛhītaśarāsanaḥ

निरस्यमानो रामस्तु दशग्रीवेण रक्षसा

nirasyamāno rāmastu daśagrīveṇa rakṣasā

स कृत्वा भ्रुकुटीन् क्रुद्धः किं चित्सन्रक्तलोचनः

sa kṛtvā bhrukuṭīn kruddhaḥ kiṃ citsanraktalocanaḥ

तस्य क्रुद्धस्य वदनं दृष्ट्वा रामस्य धीमतः

tasya kruddhasya vadanaṃ dṛṣṭvā rāmasya dhīmataḥ

सिंहशार्दूलवान् शैलः संचचाल चलद्द्रुमः
बभूव चापि क्षुभितः समुद्रः सरितां पतिः

siṃhaśārdūlavān śailaḥ saṃcacāla caladdrumaḥ
babhūva cāpi kṣubhitaḥ samudraḥ saritāṃ patiḥ

खराश्च खरनिर्घोषा गगने परुषा घनाः
औत्पातिकाश्च नर्दन्तः समन्तात् परिचक्रमुः

kharāśca kharanirghoṣā gagane paruṣā ghanāḥ
autpātikāśca nardantaḥ samantāt paricakramuḥ

रामं दृष्ट्वा सुसंक्रुद्धमुत्पातांशैव दारुणान्
वित्रेसुः सर्वभूतानि रावणस्याभवद्भयम्

rāmaṃ dṛṣṭvā susaṃkruddhamutpātāṃśaiva dāruṇān
vitresuḥ sarvabhūtāni rāvaṇasyābhavadbhayam

विमानस्थास्थदा देवा गन्धर्वाश्च महोरगाः
ऋषिदानवदैत्याश्च गरुत्मन्तश्च खेचराः

vimānasthāsthadā devā gandharvāśca mahoragāḥ
ṛṣidānavadaityāśca garutmantaśca khecarāḥ

ऊचुः सुरासुराः सर्वे तदा विग्रहमागताः
प्रेक्षमाणा महद्युद्धं वाक्यं भक्त्या प्रहृष्टवत्

ūcuḥ surāsurāḥ sarve tadā vigrahamāgatāḥ
prekṣamāṇā mahadyuddhaṃ vākyaṃ bhaktyā prahṛṣṭavat

दशग्रीवं जयेत्याहुरसुराः समवस्थिताः
देवा राममवोचंस्ते त्वं जयेति पुनः पुनः

daśagrīvaṃ jayetyāhurasurāḥ samavasthitāḥ
devā rāmamavocaṃste tvaṃ jayeti punaḥ punaḥ

एतस्मिन्नन्तरे क्रोधाद्राघवस्य स रावणः
प्रहर्तुकामो दुष्टात्मा स्पृशन् प्रहरणं महत्

etasminnantare krodhādrāghavasya sa rāvaṇaḥ
prahartukāmo duṣṭātmā spṛśan praharaṇaṃ mahat

तच्छूलं परमक्रुद्धो मध्ये जग्राह वीर्यवान्
अनीकैः समरे शूरै राक्षसैः परिवारितः

tacchūlaṃ paramakruddho madhye jagrāha vīryavān
anīkaiḥ samare śūrai rākṣasaiḥ parivāritaḥ

समुद्यम्य महाकायो ननाद युधि भैरवम्
संरक्तनयनो रोषात् स्वसैन्यमभिहर्षयन्

samudyamya mahākāyo nanāda yudhi bhairavam
saṃraktanayano roṣāt svasainyamabhiharṣayan

पृथिवीं चान्तरिक्षं च दिशश्च प्रदिशस्तथा
प्राकम्पयत्तदा शब्दो राक्षसेन्द्रस्य दारुणः

pṛthivīṃ cāntarikṣaṃ ca diśaśca pradiśastathā
prākampayattadā śabdo rākṣasendrasya dāruṇaḥ

अतिकायस्य नादेन तेन तस्य दुरात्मनः
सर्वभूतानि वित्रेसुः सागरश्च प्रचुक्षुभे

atikāyasya nādena tena tasya durātmanaḥ
sarvabhūtāni vitresuḥ sāgaraśca pracukṣubhe

स गृहीत्वा महावीर्यः शूलं तद्रावणो महत्
विनद्य सुमहानादं रामं परुषमब्रवीत्

sa gṛhītvā mahāvīryaḥ śūlaṃ tadrāvaṇo mahat
vinadya sumahānādaṃ rāmaṃ paruṣamabravīt

शूलो।अयं वज्रसारस्ते राम रोषन्मयोद्यतः
तव भ्रातृसहायस्य सम्यक् प्राणान् हरिष्यति

śūlo|ayaṃ vajrasāraste rāma roṣanmayodyataḥ
tava bhrātṛsahāyasya samyak prāṇān hariṣyati

रक्षसामद्य शूराणां निहतानां चमूमुखे
त्वां निहत्य रणश्लाघी करोमि तरसा समम्

rakṣasāmadya śūrāṇāṃ nihatānāṃ camūmukhe
tvāṃ nihatya raṇaślāghī karomi tarasā samam

तिष्ठेदानीं निहन्मि त्वामेष शूलेन राघव
एवमुक्त्वा स चिक्षेप तच्छूलं राक्षसाधिपः

tiṣṭhedānīṃ nihanmi tvāmeṣa śūlena rāghava
evamuktvā sa cikṣepa tacchūlaṃ rākṣasādhipaḥ

तद्रावणकरान्मुक्तं विद्युन्मालासमावृतम्
अष्टघण्टं महानादं वियद्गतमशोभत

tadrāvaṇakarānmuktaṃ vidyunmālāsamāvṛtam
aṣṭaghaṇṭaṃ mahānādaṃ viyadgatamaśobhata

तच्छूलां रागवो द्रिष्ट्वा ज्वलन्तं घोरदर्शनम्
ससर्ज विशिखान् रामश्चापमायम्य वीर्यवान्

tacchūlāṃ rāgavo driṣṭvā jvalantaṃ ghoradarśanam
sasarja viśikhān rāmaścāpamāyamya vīryavān

आपतन्तं शरौघेण वारयामास राघवः
उत्पतन्तं युगान्ताग्निं जलौघैरिव वासवः

āpatantaṃ śaraugheṇa vārayāmāsa rāghavaḥ
utpatantaṃ yugāntāgniṃ jalaughairiva vāsavaḥ

निर्ददाह स तान् बाणान् रामकार्मुकनिःसृतान्
रावणस्य महान् शूलः पतङ्गानिव पावकः

nirdadāha sa tān bāṇān rāmakārmukaniḥsṛtān
rāvaṇasya mahān śūlaḥ pataṅgāniva pāvakaḥ

तान् दृष्ट्वा भस्मसाद्भूतान् शूलसंस्पर्शचूर्णतान्
सायकानन्तरिक्षस्थान् रागवः क्रोधमाहरत्

tān dṛṣṭvā bhasmasādbhūtān śūlasaṃsparśacūrṇatān
sāyakānantarikṣasthān rāgavaḥ krodhamāharat

स तां मातलिनानीतां शक्तिं वासवसंमताम्
जग्राह परमक्रुद्धो राघवो रघवनन्दनः

sa tāṃ mātalinānītāṃ śaktiṃ vāsavasaṃmatām
jagrāha paramakruddho rāghavo raghavanandanaḥ

सा तोलिता बलवता शक्तिर्घण्टाकृतस्वना
नभः प्रज्वालयामास युगान्तोल्केव सप्रभा

sā tolitā balavatā śaktirghaṇṭākṛtasvanā
nabhaḥ prajvālayāmāsa yugāntolkeva saprabhā

सा क्षिप्ता राक्षसेन्द्रस्य तस्मिन् शूले पपात ह
भिन्नः शक्त्या महान् शूलो निपपात हतद्युतिः

sā kṣiptā rākṣasendrasya tasmin śūle papāta ha
bhinnaḥ śaktyā mahān śūlo nipapāta hatadyutiḥ

निर्भभेद ततो बाणैर्हयानस्य महाजवान्
रामस्त्रीक्षणैर्महावेगैर्बाणवद्भिरजिह्मगैः

nirbhabheda tato bāṇairhayānasya mahājavān
rāmastrīkṣaṇairmahāvegairbāṇavadbhirajihmagaiḥ

निर्बधेदोरसि तदा रावणं निशितैः शरैः
राघवः परमायत्तो ललाटे पत्त्रिभिस्त्रिभिः

nirbadhedorasi tadā rāvaṇaṃ niśitaiḥ śaraiḥ
rāghavaḥ paramāyatto lalāṭe pattribhistribhiḥ

स शरैर्भिन्नसर्वाङ्गो गात्रप्रसृतशोणितः
राक्षसेन्द्रः समूहस्थः पुल्लाशोक इवाबभौ

sa śarairbhinnasarvāṅgo gātraprasṛtaśoṇitaḥ
rākṣasendraḥ samūhasthaḥ pullāśoka ivābabhau

इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे आदिकाव्ये युद्धकाण्डे द्व्यधिकशततमः सर्गः

ityārṣe śrīmadrāmāyaṇe ādikāvye yuddhakāṇḍe dvyadhikaśatatamaḥ sargaḥ