एवम् उक्तः तु हनुमान् राघवेण महात्मना
सीताया भाषितम् सर्वम् न्यवेदयत राघवे

evam uktaḥ tu hanumān rāghaveṇa mahātmanā
sītāyā bhāṣitam sarvam nyavedayata rāghave

एवम् उक्तवती देवी जानकी पुरुष ऋषभ
पूर्व वृत्तम् अभिज्ञानम् चित्र कूटे यथा तथम्

evam uktavatī devī jānakī puruṣa ṛṣabha
pūrva vṛttam abhijñānam citra kūṭe yathā tatham

सुख सुप्ता त्वया सार्धम् जानकी पूर्वम् उत्थिता
वायसः सहसा उत्पत्य विरराद स्तन अन्तरे

sukha suptā tvayā sārdham jānakī pūrvam utthitā
vāyasaḥ sahasā utpatya virarāda stana antare

पर्यायेण च सुप्तः त्वम् देवि अन्के भरत अग्रज
पुनः च किल पक्षी स देव्या जनयति व्यथाम्

paryāyeṇa ca suptaḥ tvam devi anke bharata agraja
punaḥ ca kila pakṣī sa devyā janayati vyathām

पुनः पुनरुपागम्य विरराद भृशम् किल
ततः त्वम् बोधितः तस्याः शोणितेन समुक्षितः

punaḥ punarupāgamya virarāda bhṛśam kila
tataḥ tvam bodhitaḥ tasyāḥ śoṇitena samukṣitaḥ

वायसेन च तेन एव सततम् बाध्यमानया
बोधितः किल देव्याः त्वम् सुख सुप्तः परम् तप

vāyasena ca tena eva satatam bādhyamānayā
bodhitaḥ kila devyāḥ tvam sukha suptaḥ param tapa

ताम् तु दृष्ट्वा महाबाहो रादिताम् च स्तन अन्तरे
आशी विष इव क्रुद्धो निह्श्वसन्न् अभ्यभाषथाः

tām tu dṛṣṭvā mahābāho rāditām ca stana antare
āśī viṣa iva kruddho nihśvasann abhyabhāṣathāḥ

नख अग्रैः केन ते भीरु दारितम् तु स्तन अन्तरम्
कः क्रीडति सरोषेण पन्च वक्त्रेण भोगिना

nakha agraiḥ kena te bhīru dāritam tu stana antaram
kaḥ krīḍati saroṣeṇa panca vaktreṇa bhoginā

निरीक्षमाणः सहसा वायसम् समवैक्षताः
नखैः सरुधिरैः तीक्ष्णैः माम् एव अभिमुखम् स्थितम्

nirīkṣamāṇaḥ sahasā vāyasam samavaikṣatāḥ
nakhaiḥ sarudhiraiḥ tīkṣṇaiḥ mām eva abhimukham sthitam

सुतः किल स शक्रस्य वायसः पतताम् वरः
धरा अन्तर चरः शीघ्रम् पवनस्य गतौ समः

sutaḥ kila sa śakrasya vāyasaḥ patatām varaḥ
dharā antara caraḥ śīghram pavanasya gatau samaḥ

ततः तस्मिन् महाबाहो कोप सम्वर्तित ईक्षणः
वायसे त्वम् कृत्वाः क्रूराम् मतिम् मतिमताम् वर

tataḥ tasmin mahābāho kopa samvartita īkṣaṇaḥ
vāyase tvam kṛtvāḥ krūrām matim matimatām vara

स दर्भम् संस्तरात् गृह्य ब्रह्म अस्त्रेण न्ययोजयः
प्रदीप्त इव काल अग्निः जज्वाल अभिमुखः खगम्

sa darbham saṃstarāt gṛhya brahma astreṇa nyayojayaḥ
pradīpta iva kāla agniḥ jajvāla abhimukhaḥ khagam

क्षिप्तवांस्त्वम् प्रदीप्तम् दर्भम् तम् वायसम् प्रति
ततः तु वायसम् दीप्तः स दर्भो अनुजगाम ह

kṣiptavāṃstvam pradīptam darbham tam vāyasam prati
tataḥ tu vāyasam dīptaḥ sa darbho anujagāma ha

स पित्रा च परित्यक्तः सुरैः सर्वैः महर्षिभिः
त्रीन् लोकान् सम्परिक्रम्य त्रातारम् न अधिगच्छति

sa pitrā ca parityaktaḥ suraiḥ sarvaiḥ maharṣibhiḥ
trīn lokān samparikramya trātāram na adhigacchati

पुनरेवागतस्त्रस्तस्त्वत्सकाशमरिंदम
स तम् निपतितम् भूमौ शरण्यः शरणा गतम्

punarevāgatastrastastvatsakāśamariṃdama
sa tam nipatitam bhūmau śaraṇyaḥ śaraṇā gatam

मोघम् अस्त्रम् न शक्यम् तु कर्तुम् इति एव राघव

mogham astram na śakyam tu kartum iti eva rāghava

राम त्वाम् स नमः कृत्वा राज्ञो दशरथस्य च

rāma tvām sa namaḥ kṛtvā rājño daśarathasya ca

एवम् अस्त्रविदाम् श्रेष्ठः सत्त्ववान् शीलवान् अपि

evam astravidām śreṣṭhaḥ sattvavān śīlavān api

न नागा न अपि गन्धर्वा न असुरा न मरुत् गणाः

na nāgā na api gandharvā na asurā na marut gaṇāḥ

तस्य वीर्यवतः कच्चिन् मयि यदि अस्ति सम्भ्रमः

tasya vīryavataḥ kaccin mayi yadi asti sambhramaḥ

भ्रातुः आदेशम् आदाय लक्ष्मणो वा परम् तपः

bhrātuḥ ādeśam ādāya lakṣmaṇo vā param tapaḥ

शक्तौ तौ पुरुष व्याघ्रौ वाय्व् अग्नि सम तेजसौ

śaktau tau puruṣa vyāghrau vāyv agni sama tejasau

मम एव दुष्कृतम् किंचिन् महत् अस्ति न संशयः

mama eva duṣkṛtam kiṃcin mahat asti na saṃśayaḥ

वैदेह्या वचनम् श्रुत्वा करुणम् साश्रु भाषितम्

vaidehyā vacanam śrutvā karuṇam sāśru bhāṣitam

त्वत् शोक विमुखो रामो देवि सत्येन ते शपे

tvat śoka vimukho rāmo devi satyena te śape

कथंचित् भवती दृष्टा न कालः परिशोचितुम्

kathaṃcit bhavatī dṛṣṭā na kālaḥ pariśocitum

ताव् उभौ नर शार्दूलौ राज पुत्राव् अरिम् दमौ

tāv ubhau nara śārdūlau rāja putrāv arim damau

हत्वा च समरे रौद्रम् रावणम् सह बान्धवम्

hatvā ca samare raudram rāvaṇam saha bāndhavam

यत् तु रामो विजानीयात् अभिज्ञानम् अनिन्दिते

yat tu rāmo vijānīyāt abhijñānam anindite

सा अभिवीक्ष्य दिशः सर्वा वेणि उद्ग्रथनम् उत्तमम्

sā abhivīkṣya diśaḥ sarvā veṇi udgrathanam uttamam

प्रतिगृह्य मणिम् दिव्यम् तव हेतो रघु उत्तम

pratigṛhya maṇim divyam tava heto raghu uttama

गमने च कृत उत्साहम् अवेक्ष्य वर वर्णिनी

gamane ca kṛta utsāham avekṣya vara varṇinī

अश्रु पूर्ण मुखी दीना बाष्प संदिग्ध भाषिणी

aśru pūrṇa mukhī dīnā bāṣpa saṃdigdha bhāṣiṇī

हनुमन् सिम्ह सम्काशौ ताव् उभौ राम लक्ष्मणौ

hanuman simha samkāśau tāv ubhau rāma lakṣmaṇau

इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे आदिकाव्ये सुंदरकाण्डे स्प्तषष्टितमः सर्गः

ityārṣe śrīmadrāmāyaṇe ādikāvye suṃdarakāṇḍe sptaṣaṣṭitamaḥ sargaḥ