ततः तस्य गिरेः शृन्गे महाइन्द्रस्य महाबलाः
हनुमत् प्रमुखाः प्रीतिम् हरयो जग्मुः उत्तमाम्

tataḥ tasya gireḥ śṛnge mahāindrasya mahābalāḥ
hanumat pramukhāḥ prītim harayo jagmuḥ uttamām

तम् ततः प्रतिसम्हृष्टः प्रीतिमन्तम् महाकपिम्
जाम्बवान् कार्य वृत्त अन्तम् अपृच्छत् अनिल आत्मजम्

tam tataḥ pratisamhṛṣṭaḥ prītimantam mahākapim
jāmbavān kārya vṛtta antam apṛcchat anila ātmajam

कथम् दृष्टा त्वया देवी कथम् वा तत्र वर्तते
तस्याम् वा स कथम् वृत्तः क्रूर कर्मा दश आननः

katham dṛṣṭā tvayā devī katham vā tatra vartate
tasyām vā sa katham vṛttaḥ krūra karmā daśa ānanaḥ

तत्त्वतः सर्वम् एतन् नः प्रब्रूहि त्वम् महाकपे
श्रुत अर्थाः चिन्तयिष्यामो भूयः कार्य विनिश्चयम्

tattvataḥ sarvam etan naḥ prabrūhi tvam mahākape
śruta arthāḥ cintayiṣyāmo bhūyaḥ kārya viniścayam

यः च अर्थः तत्र वक्तव्यो गतैः अस्माभिः आत्मवान्
रक्षितव्यम् च यत् तत्र तत् भवान् व्याकरोतु नः

yaḥ ca arthaḥ tatra vaktavyo gataiḥ asmābhiḥ ātmavān
rakṣitavyam ca yat tatra tat bhavān vyākarotu naḥ

स नियुक्तः ततः तेन सम्प्रहृष्ट तनू रुहः
नमस्यन् शिरसा देव्यै सीतायै प्रत्यभाषत

sa niyuktaḥ tataḥ tena samprahṛṣṭa tanū ruhaḥ
namasyan śirasā devyai sītāyai pratyabhāṣata

प्रत्यक्षम् एव भवताम् महाइन्द्र अग्रात् खम् आप्लुतः
उदधेः दक्षिणम् पारम् कान्क्षमाणः समाहितः

pratyakṣam eva bhavatām mahāindra agrāt kham āplutaḥ
udadheḥ dakṣiṇam pāram kānkṣamāṇaḥ samāhitaḥ

गच्छतः च हि मे घोरम् विघ्न रूपम् इव अभवत्
कान्चनम् शिखरम् दिव्यम् पश्यामि सुमनो हरम्

gacchataḥ ca hi me ghoram vighna rūpam iva abhavat
kāncanam śikharam divyam paśyāmi sumano haram

स्थितम् पन्थानम् आवृत्य मेने विघ्नम् च तम् नगम्
उपसम्गम्य तम् दिव्यम् कान्चनम् नग सत्तमम्

sthitam panthānam āvṛtya mene vighnam ca tam nagam
upasamgamya tam divyam kāncanam naga sattamam

प्रहतम् च मया तस्य लान्गूलेन महागिरेः

prahatam ca mayā tasya lāngūlena mahāgireḥ

व्यवसायम् च मे बुद्ध्वा स ह उवाच महागिरिः

vyavasāyam ca me buddhvā sa ha uvāca mahāgiriḥ

पितृव्यम् च अपि माम् विद्धि सखा अयम् मातरिश्वनः

pitṛvyam ca api mām viddhi sakhā ayam mātariśvanaḥ

पक्ष्ववन्तः पुरा पुत्र बभूवुः पर्वत उत्तमाः

pakṣvavantaḥ purā putra babhūvuḥ parvata uttamāḥ

श्रुत्वा नगानाम् चरितम् महाइन्द्रः पाक शासनः

śrutvā nagānām caritam mahāindraḥ pāka śāsanaḥ

अहम् तु मोक्षितः तस्मात् तव पित्रा महात्मना

aham tu mokṣitaḥ tasmāt tava pitrā mahātmanā

रामस्य च मया साह्ये वर्तितव्यम् अरिम् दम

rāmasya ca mayā sāhye vartitavyam arim dama

एतत् श्रुत्वा मया तस्य मैनाकस्य महात्मनः

etat śrutvā mayā tasya mainākasya mahātmanaḥ

स चाप्यन्तर्हितः शैलो मानुषेण वपुष्मता
शरीरेण महाशैलः शैलेन च महोदधौ

sa cāpyantarhitaḥ śailo mānuṣeṇa vapuṣmatā
śarīreṇa mahāśailaḥ śailena ca mahodadhau

उत्तमम् जवम् आस्थाय शेषम् अध्वानम् आस्थितः
ततो अहम् सुचिरम् कालम् वेगेन अभ्यगमम् पथि

uttamam javam āsthāya śeṣam adhvānam āsthitaḥ
tato aham suciram kālam vegena abhyagamam pathi

ततः पश्यामि अहम् देवीम् सुरसाम् नाग मातरम्
समुद्र मध्ये सा देवी वचनम् माम् अभाषत

tataḥ paśyāmi aham devīm surasām nāga mātaram
samudra madhye sā devī vacanam mām abhāṣata

मम भक्ष्यः प्रदिष्टः त्वम् अमारैः हरि सत्तमम्
ततः त्वाम् भक्षयिष्यामि विहितः त्वम् चिरस्य मे

mama bhakṣyaḥ pradiṣṭaḥ tvam amāraiḥ hari sattamam
tataḥ tvām bhakṣayiṣyāmi vihitaḥ tvam cirasya me

एवम् उक्तः सुरसया प्राञ्जलिः प्रणतः स्थितः
विवर्ण वदनो भूत्वा वाक्यम् च इदम् उदीरयम्

evam uktaḥ surasayā prāñjaliḥ praṇataḥ sthitaḥ
vivarṇa vadano bhūtvā vākyam ca idam udīrayam

रामो दाशरथिः श्रीमान् प्रविष्टो दण्डका वनम्
लक्ष्मणेन सह भ्रात्रा सीतया च परम् तपः

rāmo dāśarathiḥ śrīmān praviṣṭo daṇḍakā vanam
lakṣmaṇena saha bhrātrā sītayā ca param tapaḥ

तस्य सीता हृता भार्या रावणेन दुरात्मना
तस्याः सकाशम् दूतो अहम् गमिष्ये राम शासनात्

tasya sītā hṛtā bhāryā rāvaṇena durātmanā
tasyāḥ sakāśam dūto aham gamiṣye rāma śāsanāt

कर्तुम् अर्हसि रामस्य साह्यम् विषय वासिनि
अथवा मैथिलीम् दृष्ट्वा रामम् च अक्लिष्ट कारिणम्

kartum arhasi rāmasya sāhyam viṣaya vāsini
athavā maithilīm dṛṣṭvā rāmam ca akliṣṭa kāriṇam

एवम् उक्ता मया सा तु सुरसा काम रूपिणी

evam uktā mayā sā tu surasā kāma rūpiṇī

एवम् उक्तः सुरसया दश योजनम् आयतः

evam uktaḥ surasayā daśa yojanam āyataḥ

मत् प्रमाण अनुरूपम् च व्यादितम् तन् मुखम् तया

mat pramāṇa anurūpam ca vyāditam tan mukham tayā

अभिपत्य आशु तत् वक्त्रम् निर्गतो अहम् ततः क्षणात्
अब्रवीत् सुरसा देवी स्वेन रूपेण माम् पुनः

abhipatya āśu tat vaktram nirgato aham tataḥ kṣaṇāt
abravīt surasā devī svena rūpeṇa mām punaḥ

अर्थ सिद्ध्यै हरि श्रेष्ठ गच्छ सौम्य यथा सुखम्
समानय च वैदेहीम् राघवेण महात्मना

artha siddhyai hari śreṣṭha gaccha saumya yathā sukham
samānaya ca vaidehīm rāghaveṇa mahātmanā

ततो अहम् साधु साध्वी इति सर्व भूतैः प्रशंसितः

tato aham sādhu sādhvī iti sarva bhūtaiḥ praśaṃsitaḥ

चाया मे निगृहीता च न च पश्यामि किंचन

cāyā me nigṛhītā ca na ca paśyāmi kiṃcana

ततो मे बुद्धिः उत्पन्ना किम् नाम गमने मम
ईदृशो विघ्न उत्पन्नो रूपम् यत्र न दृश्यते

tato me buddhiḥ utpannā kim nāma gamane mama
īdṛśo vighna utpanno rūpam yatra na dṛśyate

अधो भागेन मे दृष्टिः शोचता पातिता मया
ततो अद्राक्षम् अहम् भीमाम् राक्षसीम् सलिले शयाम्

adho bhāgena me dṛṣṭiḥ śocatā pātitā mayā
tato adrākṣam aham bhīmām rākṣasīm salile śayām

प्रहस्य च महानादम् उक्तो अहम् भीमया तया
अवस्थितम् असम्भ्रान्तम् इदम् वाक्यम् अशोभनम्

prahasya ca mahānādam ukto aham bhīmayā tayā
avasthitam asambhrāntam idam vākyam aśobhanam

क्व असि गन्ता महाकाय क्षुधिताया मम ईप्सितः
भक्षः प्रीणय मे देहम् चिरम् आहार वर्जितम्

kva asi gantā mahākāya kṣudhitāyā mama īpsitaḥ
bhakṣaḥ prīṇaya me deham ciram āhāra varjitam

बाढम् इति एव ताम् वाणीम् प्रत्यगृह्णाम् अहम् ततः
आस्य प्रमाणात् अधिकम् तस्याः कायम् अपूरयम्

bāḍham iti eva tām vāṇīm pratyagṛhṇām aham tataḥ
āsya pramāṇāt adhikam tasyāḥ kāyam apūrayam

तस्याः च आस्यम् महत् भीमम् वर्धते मम भक्षणे
न च माम् सा तु बुबुधे मम वा विकृतम् कृतम्

tasyāḥ ca āsyam mahat bhīmam vardhate mama bhakṣaṇe
na ca mām sā tu bubudhe mama vā vikṛtam kṛtam

ततो अहम् विपुलम् रूपम् सम्क्षिप्य निमिष अन्तरात्
तस्या हृदयम् आदाय प्रपतामि नभः तलम्

tato aham vipulam rūpam samkṣipya nimiṣa antarāt
tasyā hṛdayam ādāya prapatāmi nabhaḥ talam

सा विसृष्ट भुजा भीमा पपात लवण अम्भसि
मया पर्वत सम्काशा निकृत्त हृदया सती

sā visṛṣṭa bhujā bhīmā papāta lavaṇa ambhasi
mayā parvata samkāśā nikṛtta hṛdayā satī

शृणोमि ख गतानाम् च सिद्धानाम् चारणैः सह
राक्षसी सिम्हिका भीमा क्षिप्रम् हनुमता हृता

śṛṇomi kha gatānām ca siddhānām cāraṇaiḥ saha
rākṣasī simhikā bhīmā kṣipram hanumatā hṛtā

ताम् हत्वा पुनः एव अहम् कृत्यम् आत्ययिकम् स्मरन्
गत्वा च महत् अध्वानम् पश्यामि नग मण्डितम्

tām hatvā punaḥ eva aham kṛtyam ātyayikam smaran
gatvā ca mahat adhvānam paśyāmi naga maṇḍitam

अस्तम् दिन करे याते रक्षसाम् निलयम् पुरीम्

astam dina kare yāte rakṣasām nilayam purīm

तत्र प्रविशतश्चापि कल्पान्तघनसन्निभा

tatra praviśataścāpi kalpāntaghanasannibhā

जिघांसन्तीम् ततस्ताम् तु ज्वलदग्निशिरोरुहाम्

jighāṃsantīm tatastām tu jvaladagniśiroruhām

अहम् लङ्कापुरी वीर निर्जिता विक्रमेण ते
यस्मात्तस्माद्विजेतासि सर्वरक्षांस्यशेषतः

aham laṅkāpurī vīra nirjitā vikrameṇa te
yasmāttasmādvijetāsi sarvarakṣāṃsyaśeṣataḥ

तत्र अहम् सर्व रात्रम् तु विचिन्वन् जनक आत्मजाम्
रावण अन्तः पुर गतो न च अपश्यम् सुमध्यमाम्

tatra aham sarva rātram tu vicinvan janaka ātmajām
rāvaṇa antaḥ pura gato na ca apaśyam sumadhyamām

ततः सीताम् अपश्यन् तु रावणस्य निवेशने
शोक सागरम् आसाद्य न पारम् उपलक्षये

tataḥ sītām apaśyan tu rāvaṇasya niveśane
śoka sāgaram āsādya na pāram upalakṣaye

शोचता च मया दृष्टम् प्राकारेण समावृतम्
कान्चनेन विकृष्टेन गृह उपवनम् उत्तमम्

śocatā ca mayā dṛṣṭam prākāreṇa samāvṛtam
kāncanena vikṛṣṭena gṛha upavanam uttamam

स प्राकारम् अवप्लुत्य पश्यामि बहु पादपम्
अशोक वनिका मध्ये शिंशपा पादपो महान्

sa prākāram avaplutya paśyāmi bahu pādapam
aśoka vanikā madhye śiṃśapā pādapo mahān

अदूरात् शिंशपा वृक्षात् पश्यामि वन वर्णिनीम्

adūrāt śiṃśapā vṛkṣāt paśyāmi vana varṇinīm

सा मया राक्षसीमध्ये तर्ज्यमाना मुहुर्महुः

sā mayā rākṣasīmadhye tarjyamānā muhurmahuḥ

ताम् दृष्ट्वा तादृशीम् नारीम् राम पत्नीम् अनिन्दिताम्
तत्र एव शिंशपा वृक्षे पश्यन्न् अहम् अवस्थितः

tām dṛṣṭvā tādṛśīm nārīm rāma patnīm aninditām
tatra eva śiṃśapā vṛkṣe paśyann aham avasthitaḥ

ततो हलहला शब्दम् कान्ची नूपुर मिश्रितम्
शृणोमि अधिक गम्भीरम् रावणस्य निवेशने

tato halahalā śabdam kāncī nūpura miśritam
śṛṇomi adhika gambhīram rāvaṇasya niveśane

ततो अहम् परम उद्विग्नः स्वरूपम् प्रत्यसम्हरम्
अहम् च शिंशपा वृक्षे पक्षी इव गहने स्थितः

tato aham parama udvignaḥ svarūpam pratyasamharam
aham ca śiṃśapā vṛkṣe pakṣī iva gahane sthitaḥ

ततो रावण दाराः च रावणः च महाबलः
तम् देशम् समनुप्राप्ता यत्र सीता अभवत् स्थिता

tato rāvaṇa dārāḥ ca rāvaṇaḥ ca mahābalaḥ
tam deśam samanuprāptā yatra sītā abhavat sthitā

तम् दृष्ट्वा अथ वराअरोहा सीता रक्षो गण ईश्वरम्
सम्कुच्य ऊरू स्तनौ पीनौ बाहुभ्याम् परिरभ्य च

tam dṛṣṭvā atha varāarohā sītā rakṣo gaṇa īśvaram
samkucya ūrū stanau pīnau bāhubhyām parirabhya ca

वित्रस्ताम् परमोद्विग्नाम् वीक्षमाणामितस्ततः
त्राणम् किंचिदपश्यन्तीम् वेपमानाम् तपस्विनीम्

vitrastām paramodvignām vīkṣamāṇāmitastataḥ
trāṇam kiṃcidapaśyantīm vepamānām tapasvinīm

यदि चेत् त्वम् तु माम् दर्पान् न अभिनन्दसि गर्विते
द्वौ मास अनन्तरम् सीते पास्यामि रुधिरम् तव

yadi cet tvam tu mām darpān na abhinandasi garvite
dvau māsa anantaram sīte pāsyāmi rudhiram tava

एतत् श्रुत्वा वचः तस्य रावणस्य दुरात्मनः
उवाच परम क्रुद्धा सीता वचनम् उत्तमम्

etat śrutvā vacaḥ tasya rāvaṇasya durātmanaḥ
uvāca parama kruddhā sītā vacanam uttamam

राक्षस अधम रामस्य भार्याम् अमित तेजसः
इक्ष्वाकु कुल नाथस्य स्नुषाम् दशरथस्य च

rākṣasa adhama rāmasya bhāryām amita tejasaḥ
ikṣvāku kula nāthasya snuṣām daśarathasya ca

किंस्वित् वीर्यम् तव अनार्य यो माम् भर्तुः असम्निधौ

kiṃsvit vīryam tava anārya yo mām bhartuḥ asamnidhau

न त्वम् रामस्य सदृशो दास्ये अपि अस्या न युज्यसे

na tvam rāmasya sadṛśo dāsye api asyā na yujyase

जानक्या परुषम् वाक्यम् एवम् उक्तो दश आननः

jānakyā paruṣam vākyam evam ukto daśa ānanaḥ

विवृत्य नयने क्रूरे मुष्टिम् उद्यम्य दक्षिणम्

vivṛtya nayane krūre muṣṭim udyamya dakṣiṇam

स्त्रीणाम् मध्यात् समुत्पत्य तस्य भार्या दुरात्मनः

strīṇām madhyāt samutpatya tasya bhāryā durātmanaḥ

उक्तः च मधुराम् वाणीम् तया स मदन अर्दितः

uktaḥ ca madhurām vāṇīm tayā sa madana arditaḥ

देव गन्धर्व कन्याभिः यक्ष कन्याभिः एव च

deva gandharva kanyābhiḥ yakṣa kanyābhiḥ eva ca

ततः ताभिः समेताभिः नारीभिः स महाबलः

tataḥ tābhiḥ sametābhiḥ nārībhiḥ sa mahābalaḥ

याते तस्मिन् दशग्रीवे राक्षस्यो विकृत आननाः

yāte tasmin daśagrīve rākṣasyo vikṛta ānanāḥ

तृणवत् भाषितम् तासाम् गणयामास जानकी

tṛṇavat bhāṣitam tāsām gaṇayāmāsa jānakī

वृथा गर्जित निश्चेष्टा राक्षस्यः पिशित अशनाः

vṛthā garjita niśceṣṭā rākṣasyaḥ piśita aśanāḥ

ततः ताः सहिताः सर्वा विहत आशा निरुद्यमाः

tataḥ tāḥ sahitāḥ sarvā vihata āśā nirudyamāḥ

तासु चैव प्रसुप्तासु सीता भर्तृ हिते रता

tāsu caiva prasuptāsu sītā bhartṛ hite ratā

तासाम् मध्यात्समुत्थाय त्रिजटा वाक्यमब्रवीत्

tāsām madhyātsamutthāya trijaṭā vākyamabravīt

स्वप्नो ह्यद्य मया दृष्टो दारुणो रोमहर्षणः
रक्षसाम् च विनाशाय भर्तुरस्या जयाय च

svapno hyadya mayā dṛṣṭo dāruṇo romaharṣaṇaḥ
rakṣasām ca vināśāya bharturasyā jayāya ca

अलमस्मात्परित्रातुम् राघवाद्रक्षसीगणम्
अभियाचाम वैदेहीमेतद्धि मम रोचते

alamasmātparitrātum rāghavādrakṣasīgaṇam
abhiyācāma vaidehīmetaddhi mama rocate

यस्या ह्येवम्विधः स्वप्नो दुःखितायाः प्रदृश्यते
सा दुःखैर्विविधैर्मुक्ता सुखमाप्नोत्यनुत्तमम्

yasyā hyevamvidhaḥ svapno duḥkhitāyāḥ pradṛśyate
sā duḥkhairvividhairmuktā sukhamāpnotyanuttamam

ततह् सा ह्रीमती बाला भर्तुर्विजयहर्षिता

tatah sā hrīmatī bālā bharturvijayaharṣitā

ताम् च अहम् तादृशीम् दृष्ट्वा सीताया दारुणाम् दशाम्
चिन्तयामास विश्रान्तो न च मे निर्वृतम् मनः

tām ca aham tādṛśīm dṛṣṭvā sītāyā dāruṇām daśām
cintayāmāsa viśrānto na ca me nirvṛtam manaḥ

सम्भाषण अर्थे च मया जानक्याः चिन्तितो विधिः

sambhāṣaṇa arthe ca mayā jānakyāḥ cintito vidhiḥ

श्रुत्वा तु गदिताम् वाचम् राज ऋषि गण पूजिताम्

śrutvā tu gaditām vācam rāja ṛṣi gaṇa pūjitām

कः त्वम् केन कथम् च इह प्राप्तो वानर पुम्गव

kaḥ tvam kena katham ca iha prāpto vānara pumgava

तस्याः तत् वचनम् श्रुत्वा अहम् अपि अब्रुवम् वचः

tasyāḥ tat vacanam śrutvā aham api abruvam vacaḥ

तस्य माम् विद्धि भृत्यम् त्वम् हनूमन्तम् इह आगतम्
भर्त्रा अहम् प्रहितः तुभ्यम् रामेण अक्लिष्ट कर्मणा

tasya mām viddhi bhṛtyam tvam hanūmantam iha āgatam
bhartrā aham prahitaḥ tubhyam rāmeṇa akliṣṭa karmaṇā

इदम् च पुरुष व्याघ्रः श्रीमान् दाशरथिः स्वयम्
अन्गुलीयम् अभिज्ञानम् अदात् तुभ्यम् यशस्विनि

idam ca puruṣa vyāghraḥ śrīmān dāśarathiḥ svayam
angulīyam abhijñānam adāt tubhyam yaśasvini

तत् इच्छामि त्वया आज्ञप्तम् देवि किम् करवाणि अहम्
राम लक्ष्मणयोः पार्श्वम् नयामि त्वाम् किम् उत्तरम्

tat icchāmi tvayā ājñaptam devi kim karavāṇi aham
rāma lakṣmaṇayoḥ pārśvam nayāmi tvām kim uttaram

एतत् श्रुत्वा विदित्वा च सीता जनक नन्दिनी
आह रावणम् उत्साद्य राघवो माम् नयतु इति

etat śrutvā viditvā ca sītā janaka nandinī
āha rāvaṇam utsādya rāghavo mām nayatu iti

प्रणम्य शिरसा देवीम् अहम् आर्याम् अनिन्दिताम्
राघवस्य मनो ह्लादम् अभिज्ञानम् अयाचिषम्

praṇamya śirasā devīm aham āryām aninditām
rāghavasya mano hlādam abhijñānam ayāciṣam

अथ मामब्रवीत्सीता गृह्यतामयम्त्तमः
मणिर्येन महाबाहू रामस्त्वाम् बहुमन्यते

atha māmabravītsītā gṛhyatāmayamttamaḥ
maṇiryena mahābāhū rāmastvām bahumanyate

एवम् उक्ता वराअरोहा मणि प्रवरम् उत्तमम्
प्रायच्छत् परम उद्विग्ना वाचा माम् संदिदेश ह

evam uktā varāarohā maṇi pravaram uttamam
prāyacchat parama udvignā vācā mām saṃdideśa ha

ततः तस्यै प्रणम्य अहम् राज पुत्र्यै समाहितः
प्रदक्षिणम् परिक्रामम् इह अभ्युद्गत मानसः

tataḥ tasyai praṇamya aham rāja putryai samāhitaḥ
pradakṣiṇam parikrāmam iha abhyudgata mānasaḥ

उत्तरम् पुनः एव आह निश्चित्य मनसा तदा
हनूमन् मम वृत्त अन्तम् वक्तुम् अर्हसि राघवे

uttaram punaḥ eva āha niścitya manasā tadā
hanūman mama vṛtta antam vaktum arhasi rāghave

यथा श्रुत्वा एव नचिरात् ताव् उभौ राम लक्ष्मणौ
सुग्रीव सहितौ वीराव् उपेयाताम् तथा कुरु

yathā śrutvā eva nacirāt tāv ubhau rāma lakṣmaṇau
sugrīva sahitau vīrāv upeyātām tathā kuru

यदि अन्यथा भवेत् एतत् द्वौ मासौ जीवितम् मम
न माम् द्रक्ष्यति काकुत्स्थो म्रिये सा अहम् अनाथवत्

yadi anyathā bhavet etat dvau māsau jīvitam mama
na mām drakṣyati kākutstho mriye sā aham anāthavat

तत् श्रुत्वा करुणम् वाक्यम् क्रोधो माम् अभ्यवर्तत
उत्तरम् च मया दृष्टम् कार्य शेषम् अनन्तरम्

tat śrutvā karuṇam vākyam krodho mām abhyavartata
uttaram ca mayā dṛṣṭam kārya śeṣam anantaram

ततो अवर्धत मे कायः तदा पर्वत सम्निभः
युद्ध कान्क्षी वनम् तच् च विनाशयितुम् आरभे

tato avardhata me kāyaḥ tadā parvata samnibhaḥ
yuddha kānkṣī vanam tac ca vināśayitum ārabhe

तत् भग्नम् वन षण्डम् तु भ्रान्त त्रस्त मृग द्विजम्
प्रतिबुद्धा निरीक्षन्ते राक्षस्यो विकृत आननाः

tat bhagnam vana ṣaṇḍam tu bhrānta trasta mṛga dvijam
pratibuddhā nirīkṣante rākṣasyo vikṛta ānanāḥ

माम् च दृष्ट्वा वने तस्मिन् समागम्य ततः ततः
ताः समभ्यागताः क्षिप्रम् रावणाय आचचक्षिरे

mām ca dṛṣṭvā vane tasmin samāgamya tataḥ tataḥ
tāḥ samabhyāgatāḥ kṣipram rāvaṇāya ācacakṣire

राजन् वनम् इदम् दुर्गम् तव भग्नम् दुरात्मना
वानरेण हि अविज्ञाय तव वीर्यम् महाबल

rājan vanam idam durgam tava bhagnam durātmanā
vānareṇa hi avijñāya tava vīryam mahābala

दुर्बुद्धेः तस्य राज इन्द्र तव विप्रिय कारिणः
वधम् आज्ञापय क्षिप्रम् यथा असौ विलयम् व्रजेत्

durbuddheḥ tasya rāja indra tava vipriya kāriṇaḥ
vadham ājñāpaya kṣipram yathā asau vilayam vrajet

तत् श्रुत्वा राक्षस इन्द्रेण विसृष्टा भृश दुर्जयाः
राक्षसाः किम्करा नाम रावणस्य मनो अनुगाः

tat śrutvā rākṣasa indreṇa visṛṣṭā bhṛśa durjayāḥ
rākṣasāḥ kimkarā nāma rāvaṇasya mano anugāḥ

तेषाम् अशीति साहस्रम् शूल मुद्गर पाणिनाम्
मया तस्मिन् वन उद्देशे परिघेण निषूदितम्

teṣām aśīti sāhasram śūla mudgara pāṇinām
mayā tasmin vana uddeśe parigheṇa niṣūditam

तेषाम् तु हत शेषा ये ते गता लघु विक्रमाः
निहतम् च मया सैन्यम् रावणाय आचचक्षिरे

teṣām tu hata śeṣā ye te gatā laghu vikramāḥ
nihatam ca mayā sainyam rāvaṇāya ācacakṣire

ततो मे बुद्धिः उत्पन्ना चैत्य प्रासादम् आक्रमम्
तत्रस्थान् राक्षसान् हत्वा शतम् स्तम्भेन वै पुनः

tato me buddhiḥ utpannā caitya prāsādam ākramam
tatrasthān rākṣasān hatvā śatam stambhena vai punaḥ

ततः प्रहस्तस्य सुतम् जम्बु मालिनम् आदिशत्

tataḥ prahastasya sutam jambu mālinam ādiśat

तम् अहम् बल सम्पन्नम् राक्षसम् रण कोविदम्

tam aham bala sampannam rākṣasam raṇa kovidam

तत् श्रुत्वा राक्षस इन्द्रः तु मन्त्रि पुत्रान् महाबलान्

tat śrutvā rākṣasa indraḥ tu mantri putrān mahābalān

परिघेण एव तान् सर्वान् नयामि यम सादनम्

parigheṇa eva tān sarvān nayāmi yama sādanam