तस्याः तत् वचनम् श्रुत्वा हनूमान् हरि यूथपः
दुह्खात् दुह्ख अभिभूतायाः सान्तम् उत्तरम्
अब्रवीत्

tasyāḥ tat vacanam śrutvā hanūmān hari yūthapaḥ
duhkhāt duhkha abhibhūtāyāḥ sāntam uttaram
abravīt

अहम् रामस्य संदेशात् देवि दूतः तव आगतः
वैदेहि कुशली रामः त्वाम् च कौशलम् अब्रवीत्

aham rāmasya saṃdeśāt devi dūtaḥ tava āgataḥ
vaidehi kuśalī rāmaḥ tvām ca kauśalam abravīt

यो ब्राह्मम् अस्त्रम् वेदान् च वेद वेदविदाम् वरः
स त्वाम् दाशरथी रामो देवि कौशलम्
अब्रवीत्

yo brāhmam astram vedān ca veda vedavidām varaḥ
sa tvām dāśarathī rāmo devi kauśalam
abravīt

लक्ष्मणः च महातेजा भर्तुः ते अनुचरः प्रियः
कृतवान् शोक सम्तप्तः शिरसा ते अभिवादनम्

lakṣmaṇaḥ ca mahātejā bhartuḥ te anucaraḥ priyaḥ
kṛtavān śoka samtaptaḥ śirasā te abhivādanam

सा तयोः कुशलम् देवी निशम्य नर सिम्हयोः
प्रीति सम्हृष्ट सर्व अन्गी हनूमान्तम् अथ
अब्रवीत्

sā tayoḥ kuśalam devī niśamya nara simhayoḥ
prīti samhṛṣṭa sarva angī hanūmāntam atha
abravīt

कल्याणी बत गथा इयम् लौकिकी प्रतिभाति मे
एहि जीवन्तम् आनदो नरम् वर्ष शतात् अपि

kalyāṇī bata gathā iyam laukikī pratibhāti me
ehi jīvantam ānado naram varṣa śatāt api

तयोः समागमे तस्मिन् प्रीतिः उत्पादिता अद्भुता
परस्परेण च आलापम् विश्वस्तौ तौ प्रचक्रतुः

tayoḥ samāgame tasmin prītiḥ utpāditā adbhutā
paraspareṇa ca ālāpam viśvastau tau pracakratuḥ

तस्याः तत् वचनम् श्रुत्वा हनूमान् हरि यूथपः
सीतायाः शोक दीनायाः समीपम् उपचक्रमे

tasyāḥ tat vacanam śrutvā hanūmān hari yūthapaḥ
sītāyāḥ śoka dīnāyāḥ samīpam upacakrame

यथा यथा समीपम् स हनूमान् उपसर्पति
तथा तथा रावणम् सा तम् सीता परिशन्कते

yathā yathā samīpam sa hanūmān upasarpati
tathā tathā rāvaṇam sā tam sītā pariśankate

अहो धिग् धिग् कृतम् इदम् कथितम् हि यत् अस्य मे
रूप अन्तरम् उपागम्य स एव अयम् हि
रावणः

aho dhig dhig kṛtam idam kathitam hi yat asya me
rūpa antaram upāgamya sa eva ayam hi
rāvaṇaḥ

ताम् अशोकस्य शाखाम् सा विमुक्त्वा शोक कर्शिता
तस्याम् एव अनवद्य अन्गी धरण्याम् समुपाविशत्

tām aśokasya śākhām sā vimuktvā śoka karśitā
tasyām eva anavadya angī dharaṇyām samupāviśat

हनुमानपि दुःखार्तां तां दृष्ट्वा भयमोहिताम्
अवन्दत महाबाहुः ततः ताम् जनक आत्मजाम्

hanumānapi duḥkhārtāṃ tāṃ dṛṣṭvā bhayamohitām
avandata mahābāhuḥ tataḥ tām janaka ātmajām

तम् दृष्ट्वा वन्दमानम् तु सीता शशि निभ आनना

tam dṛṣṭvā vandamānam tu sītā śaśi nibha ānanā

मायाम् प्रविष्टो मायावी यदि त्वम् रावणः स्वयम्

māyām praviṣṭo māyāvī yadi tvam rāvaṇaḥ svayam

स्वम् परित्यज्य रूपम् यः परिव्राजक रूपधृत्

svam parityajya rūpam yaḥ parivrājaka rūpadhṛt

उपवास कृशाम् दीनाम् काम रूप निशा चर

upavāsa kṛśām dīnām kāma rūpa niśā cara

अथवा नैतदेवं हि यन्मया परिशङ्कितम्

athavā naitadevaṃ hi yanmayā pariśaṅkitam

यदि रामस्य दूतः त्वम् आगतो भद्रम् अस्तु ते

yadi rāmasya dūtaḥ tvam āgato bhadram astu te

गुणान् रामस्य कथय प्रियस्य मम वानर

guṇān rāmasya kathaya priyasya mama vānara

अहो स्वप्नस्य सुखता या अहम् एवम् चिर आहृता

aho svapnasya sukhatā yā aham evam cira āhṛtā

स्वप्ने।अपि यद्यहम् वीरं राघवम् सहलक्ष्मणम्

svapne|api yadyaham vīraṃ rāghavam sahalakṣmaṇam

न अहम् स्वप्नम् इमम् मन्ये स्वप्ने दृष्ट्वा हि वानरम्

na aham svapnam imam manye svapne dṛṣṭvā hi vānaram

किम् नु स्याच् चित्त मोहो अयम् भवेत् वात गतिः तु इयम्

kim nu syāc citta moho ayam bhavet vāta gatiḥ tu iyam

अथवा न अयम् उन्मादो मोहो अपि उन्माद लक्ष्मणः

athavā na ayam unmādo moho api unmāda lakṣmaṇaḥ

इति एवम् बहुधा सीता सम्प्रधार्य बल अबलम्

iti evam bahudhā sītā sampradhārya bala abalam

एताम् बुद्धिम् तदा कृत्वा सीता सा तनु मध्यमा

etām buddhim tadā kṛtvā sītā sā tanu madhyamā

सीतायाः चिन्तितम् बुद्ध्वा हनूमान् मारुत आत्मजः

sītāyāḥ cintitam buddhvā hanūmān māruta ātmajaḥ

आदित्य इव तेजस्वी लोक कान्तः शशी यथा

āditya iva tejasvī loka kāntaḥ śaśī yathā

सत्य वादी मधुर वाग् देवो वाचस्पतिः यथा
रूपवान् सुभगः श्रीमान् कन्दर्प इव मूर्तिमान्

satya vādī madhura vāg devo vācaspatiḥ yathā
rūpavān subhagaḥ śrīmān kandarpa iva mūrtimān

स्थान क्रोध प्रहर्ता च श्रेष्ठो लोके महारथः
बाहुच् चायाम् अवष्टब्धो यस्य लोको महात्मनः

sthāna krodha prahartā ca śreṣṭho loke mahārathaḥ
bāhuc cāyām avaṣṭabdho yasya loko mahātmanaḥ

अपकृश्ष्य आश्रम पदान् मृग रूपेण राघवम्
शून्ये येन अपनीता असि तस्य द्रक्ष्यसि यत्
फलम्

apakṛśṣya āśrama padān mṛga rūpeṇa rāghavam
śūnye yena apanītā asi tasya drakṣyasi yat
phalam

नचिरात् रावणम् सम्ख्ये यो वधिष्यति वीर्यवान्
रोष प्रमुक्तैः इषुभिः ज्वलद्भिः इव
पावकैः

nacirāt rāvaṇam samkhye yo vadhiṣyati vīryavān
roṣa pramuktaiḥ iṣubhiḥ jvaladbhiḥ iva
pāvakaiḥ

लक्ष्मणः च महातेजाः सुमित्र आनन्द वर्धनः
अभिवाद्य महाबाहुः सो अपि कौशलम् अब्रवीत्

lakṣmaṇaḥ ca mahātejāḥ sumitra ānanda vardhanaḥ
abhivādya mahābāhuḥ so api kauśalam abravīt

रामस्य च सखा देवि सुग्रीवो नाम वानरः
राजा वानर मुख्यानाम् स त्वाम् कौशलम् अब्रवीत्

rāmasya ca sakhā devi sugrīvo nāma vānaraḥ
rājā vānara mukhyānām sa tvām kauśalam abravīt

नित्यम् स्मरति रामः त्वाम् ससुग्रीवः सलक्ष्मणः
दिष्ट्या जीवसि वैदेहि राक्षसी वशम्
आगता

nityam smarati rāmaḥ tvām sasugrīvaḥ salakṣmaṇaḥ
diṣṭyā jīvasi vaidehi rākṣasī vaśam
āgatā

नचिरात् द्रक्ष्यसे रामम् लक्ष्मणम् च महारथम्
मध्ये वानर कोटीनाम् सुग्रीवम् च अमित
ओजसम्

nacirāt drakṣyase rāmam lakṣmaṇam ca mahāratham
madhye vānara koṭīnām sugrīvam ca amita
ojasam

अहम् सुग्रीव सचिवो हनूमान् नाम वानरः
प्रविष्टो नगरीम् लन्काम् लन्घयित्वा महाउदधिम्

aham sugrīva sacivo hanūmān nāma vānaraḥ
praviṣṭo nagarīm lankām langhayitvā mahāudadhim

कृत्वा मूर्ध्नि पद न्यासम् रावणस्य दुरात्मनः
त्वाम् द्रष्टुम् उपयातो अहम् समाश्रित्य पराक्रमम्

kṛtvā mūrdhni pada nyāsam rāvaṇasya durātmanaḥ
tvām draṣṭum upayāto aham samāśritya parākramam

इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे आदिकाव्ये सुन्दरकाण्डे चतुस्त्रिंशः सर्गः

ityārṣe śrīmadrāmāyaṇe ādikāvye sundarakāṇḍe catustriṃśaḥ sargaḥ