दीर्घ काल उषितः तस्मिन् गिरौ गिरि वन प्रियः
विदेह्याः प्रियमाकान्क्षन् स्वम् च चित्तम् विलोभयन्

dīrgha kāla uṣitaḥ tasmin girau giri vana priyaḥ
videhyāḥ priyamākānkṣan svam ca cittam vilobhayan

न राज्याद् भ्रंशनम् भद्रे न सुहृद्भिर् विना भवः
मनो मे बाधते दृष्ट्वा रमणीयम् इमम् गिरिम्

na rājyād bhraṃśanam bhadre na suhṛdbhir vinā bhavaḥ
mano me bādhate dṛṣṭvā ramaṇīyam imam girim

पश्य इमम् अचलम् भद्रे नाना द्विज गण आयुतम्
शिखरैः खम् इव उद्विद्धैर् धातुमद्भिर् विभूषितम्

paśya imam acalam bhadre nānā dvija gaṇa āyutam
śikharaiḥ kham iva udviddhair dhātumadbhir vibhūṣitam

केचिद् रजत सम्काशाः केचित् क्षतज सम्निभाः
पीत माज्जिस्थ वर्नाः च केचिन् मनि वर प्रभाः

kecid rajata samkāśāḥ kecit kṣataja samnibhāḥ
pīta mājjistha varnāḥ ca kecin mani vara prabhāḥ

नना मृग गण द्वीपि तरक्षु ऋक्ष गणैर् वृतः
अदुष्टैर् भात्य् अयम् शैलो बहु पक्षि समाकुलः

nanā mṛga gaṇa dvīpi tarakṣu ṛkṣa gaṇair vṛtaḥ
aduṣṭair bhāty ayam śailo bahu pakṣi samākulaḥ

आम्र जम्बु असनैर् लोध्रैः प्रियालैः पनसैर् धवैः
अन्कोलैर् भव्य तिनिशैर् ब्लिव तिन्दुक वेणुभिः

āmra jambu asanair lodhraiḥ priyālaiḥ panasair dhavaiḥ
ankolair bhavya tiniśair bliva tinduka veṇubhiḥ

शैल प्रस्थेषु रम्येषु पश्य इमान् काम हर्षणान्
किन्नरान् द्वंद्वशो भद्रे रममाणान् मनस्विनः

śaila prastheṣu ramyeṣu paśya imān kāma harṣaṇān
kinnarān dvaṃdvaśo bhadre ramamāṇān manasvinaḥ

शाखा अवसक्तान् खड्गाम्ः च प्रवराण्य् अम्बराणि च
पश्य विद्याधर स्त्रीणाम् क्रीडेद् देशान् मनो रमान्

śākhā avasaktān khaḍgāmḥ ca pravarāṇy ambarāṇi ca
paśya vidyādhara strīṇām krīḍed deśān mano ramān

जल प्रपातैर् उद्भेदैर् निष्यन्दैः च क्वचित् क्वचित्
स्रवद्भिर् भात्य् अयम् शैलः स्रवन् मद इव द्विपः

jala prapātair udbhedair niṣyandaiḥ ca kvacit kvacit
sravadbhir bhāty ayam śailaḥ sravan mada iva dvipaḥ

गुहा समीरणो गन्धान् नाना पुष्प भवान् वहन्
घ्राण तर्पणम् अभ्येत्य कम् नरम् न प्रहर्षयेत्

guhā samīraṇo gandhān nānā puṣpa bhavān vahan
ghrāṇa tarpaṇam abhyetya kam naram na praharṣayet

यदि इह शरदो अनेकाः त्वया सार्धम् अनिन्दिते
लक्ष्मणेन च वत्स्यामि न माम् शोकः प्रधक्ष्यति

yadi iha śarado anekāḥ tvayā sārdham anindite
lakṣmaṇena ca vatsyāmi na mām śokaḥ pradhakṣyati

बहु पुष्प फले रम्ये नाना द्विज गण आयुते
विचित्र शिखरे ह्य् अस्मिन् रतवान् अस्मि भामिनि

bahu puṣpa phale ramye nānā dvija gaṇa āyute
vicitra śikhare hy asmin ratavān asmi bhāmini

अनेन वन वासेन मया प्राप्तम् फल द्वयम्
पितुः च अनृणता धर्मे भरतस्य प्रियम् तथा

anena vana vāsena mayā prāptam phala dvayam
pituḥ ca anṛṇatā dharme bharatasya priyam tathā

वैदेहि रमसे कच्चिच् चित्र कूटे मया सह
पश्यन्ती विविधान् भावान् मनो वाक् काय सम्यतान्

vaidehi ramase kaccic citra kūṭe mayā saha
paśyantī vividhān bhāvān mano vāk kāya samyatān

इदम् एव अमृतम् प्राहू राज्नाम् राज ऋषयः परे
वन वासम् भव अर्थाय प्रेत्य मे प्रपितामहाः

idam eva amṛtam prāhū rājnām rāja ṛṣayaḥ pare
vana vāsam bhava arthāya pretya me prapitāmahāḥ

शिलाः शैलस्य शोभन्ते विशालाः शतशो अभितः
बहुला बहुलैर् वर्णैर् नील पीत सित अरुणैः

śilāḥ śailasya śobhante viśālāḥ śataśo abhitaḥ
bahulā bahulair varṇair nīla pīta sita aruṇaiḥ

निशि भान्त्य् अचल इन्द्रस्य हुत अशन शिखा इव
ओषध्यः स्वप्रभा लक्ष्म्या भ्राजमानाः सहस्रशः

niśi bhānty acala indrasya huta aśana śikhā iva
oṣadhyaḥ svaprabhā lakṣmyā bhrājamānāḥ sahasraśaḥ

केचित् क्षय निभा देशाः केचिद् उद्यान सम्निभाः
केचिद् एक शिला भान्ति पर्वतस्य अस्य भामिनि

kecit kṣaya nibhā deśāḥ kecid udyāna samnibhāḥ
kecid eka śilā bhānti parvatasya asya bhāmini

भित्त्वा इव वसुधाम् भाति चित्र कूटः समुत्थितः
चित्र कूटस्य कूटो असौ दृश्यते सर्वतः शुभः

bhittvā iva vasudhām bhāti citra kūṭaḥ samutthitaḥ
citra kūṭasya kūṭo asau dṛśyate sarvataḥ śubhaḥ

कुष्ठ पुम्नाग तगर भूर्ज पत्र उत्तरच् चदान्
कामिनाम् स्वास्तरान् पश्य कुशेशय दल आयुतान्

kuṣṭha pumnāga tagara bhūrja patra uttarac cadān
kāminām svāstarān paśya kuśeśaya dala āyutān

मृदिताः च अपविद्धाः च दृश्यन्ते कमल स्रजः
कामिभिर् वनिते पश्य फलानि विविधानि च

mṛditāḥ ca apaviddhāḥ ca dṛśyante kamala srajaḥ
kāmibhir vanite paśya phalāni vividhāni ca

वस्वौक साराम् नलिनीम् अत्येति इव उत्तरान् कुरून्
पर्वतः चित्र कूटो असौ बहु मूल फल उदकः

vasvauka sārām nalinīm atyeti iva uttarān kurūn
parvataḥ citra kūṭo asau bahu mūla phala udakaḥ

इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे आदिकाव्ये अयोध्याकाण्डे चतुर्नवतितमः सर्गः

ityārṣe śrīmadrāmāyaṇe ādikāvye ayodhyākāṇḍe caturnavatitamaḥ sargaḥ