तं मन्मथशरैर्विद्धं कामवेगवशानुगम्
उवाच पृथिवीपालं कैकेयी दारुणं वचः

taṃ manmathaśarairviddhaṃ kāmavegavaśānugam
uvāca pṛthivīpālaṃ kaikeyī dāruṇaṃ vacaḥ

नास्मि विप्रकृता देव केन चिन्नावमानिता
अभिप्रायस्तु मे कश्चित्तमिच्छामि त्वया कृतम्

nāsmi viprakṛtā deva kena cinnāvamānitā
abhiprāyastu me kaścittamicchāmi tvayā kṛtam

प्रतिज्ञां प्रतिजानीष्व यदि त्वं कर्तु मिच्छसि
अथ तद्व्याहरिष्यामि यदभिप्रार्थितं मया

pratijñāṃ pratijānīṣva yadi tvaṃ kartu micchasi
atha tadvyāhariṣyāmi yadabhiprārthitaṃ mayā

तामुवाच महातेजाः कैकेयीमीषदुत्स्मैतः
कामी हस्तेन संगृह्य मूर्धजेषु शुचिस्मिताम्

tāmuvāca mahātejāḥ kaikeyīmīṣadutsmaitaḥ
kāmī hastena saṃgṛhya mūrdhajeṣu śucismitām

अवलिप्ते न जानासि त्वत्तः प्रियतरो मम
मनुजो मनुजव्याघ्राद्रामादन्यो न विद्यते

avalipte na jānāsi tvattaḥ priyataro mama
manujo manujavyāghrādrāmādanyo na vidyate

तेनाजय्येन मुख्येन राघवेण महात्मना
शपे ते जीवनार्हेण ब्रूहि यन्मनसेच्छसि

tenājayyena mukhyena rāghaveṇa mahātmanā
śape te jīvanārheṇa brūhi yanmanasecchasi

यं मुहूर्तमपश्यंस्तु न जीवेयमहं ध्रुवम्
तेन रामेण कैकेयि शपे ते वचनक्रियाम्

yaṃ muhūrtamapaśyaṃstu na jīveyamahaṃ dhruvam
tena rāmeṇa kaikeyi śape te vacanakriyām

आत्मना वात्मजैश्चान्यैर्वृणे यं मनुजर्षभम्
तेन रामेण कैकेयि शपे ते वचनक्रियाम्

ātmanā vātmajaiścānyairvṛṇe yaṃ manujarṣabham
tena rāmeṇa kaikeyi śape te vacanakriyām

भद्रे हृदयमप्येतदन्नुमृश्योद्धरस्व मे
एतत्समीक्ष्य कैकेयि ब्रूहि यत्साधु मन्यसे

bhadre hṛdayamapyetadannumṛśyoddharasva me
etatsamīkṣya kaikeyi brūhi yatsādhu manyase

बलमात्मनि जानन्ती न मां शङ्कितुमर्हसि
करिष्यामि तव प्रीतिं सुकृतेनापि ते शपे

balamātmani jānantī na māṃ śaṅkitumarhasi
kariṣyāmi tava prītiṃ sukṛtenāpi te śape

सा तदर्थमना देवी तमभिप्रायमागतम्
निर्माध्यस्थ्याच्च हर्षाच्च बभाषे दुर्वचं वचः

sā tadarthamanā devī tamabhiprāyamāgatam
nirmādhyasthyācca harṣācca babhāṣe durvacaṃ vacaḥ

तेन वाक्येन संहृष्टा तमभिप्रायमागतम्
व्याजहार महाघोरमभ्यागतमिवान्तकम्

tena vākyena saṃhṛṣṭā tamabhiprāyamāgatam
vyājahāra mahāghoramabhyāgatamivāntakam

यथा क्रमेण शपसि वरं मम ददासि च
तच्छृण्वन्तु त्रयस्त्रींशद्देवाः साग्निपुरोगमाः

yathā krameṇa śapasi varaṃ mama dadāsi ca
tacchṛṇvantu trayastrīṃśaddevāḥ sāgnipurogamāḥ

चन्द्रादित्यौ नभशैव ग्रहा रात्र्यहनी दिशः
जगच्च पृथिवी चेयं सगन्धर्वा सराक्षसा

candrādityau nabhaśaiva grahā rātryahanī diśaḥ
jagacca pṛthivī ceyaṃ sagandharvā sarākṣasā

सत्य्सन्धो महातेजाधर्मज्ञ्ः सुसमाहितः
वरं मम ददात्येष तन्मे शृण्वन्तु देवताअः

satysandho mahātejādharmajñḥ susamāhitaḥ
varaṃ mama dadātyeṣa tanme śṛṇvantu devatāaḥ

इति देवी महेष्वासं परिगृह्यभिशस्य च
ततः परमुवाचेदं वरदं काममोहितम्

iti devī maheṣvāsaṃ parigṛhyabhiśasya ca
tataḥ paramuvācedaṃ varadaṃ kāmamohitam

स्मर राज्न् पुरा वृत्तं तस्मिन् दैवासुरे रणे
तत्र चाच्यावयच्छत्रुस्तव जीवतमन्तरा

smara rājn purā vṛttaṃ tasmin daivāsure raṇe
tatra cācyāvayacchatrustava jīvatamantarā

तत्र चापि मया देव यत्त्वं समभिरक्षितः
जाग्रत्या यतमानायास्ततो मे प्राददा वरौ

tatra cāpi mayā deva yattvaṃ samabhirakṣitaḥ
jāgratyā yatamānāyāstato me prādadā varau

तौ तु दत्तौ वरौ देव निक्षेपौ मृगयाम्यहम्
तथैव पृथिवीपाल सकाशे सत्यसंगर

tau tu dattau varau deva nikṣepau mṛgayāmyaham
tathaiva pṛthivīpāla sakāśe satyasaṃgara

तत्प्रतिश्रुत्य धर्मेण न चेद्दास्यसि मे वरम्
अद्यैव हि प्रहास्यामि जीवितं त्वद्विमानिता

tatpratiśrutya dharmeṇa na ceddāsyasi me varam
adyaiva hi prahāsyāmi jīvitaṃ tvadvimānitā

वाङ्मात्रेण तदा राजा कैकेय्या स्ववशे कृतः
प्रच्स्कन्द विनाशाय पाशं वृग इवात्मनः

vāṅmātreṇa tadā rājā kaikeyyā svavaśe kṛtaḥ
pracskanda vināśāya pāśaṃ vṛga ivātmanaḥ

ततः परमुवाचेदं वरदं काममोहितम्
वरौ यौ मे त्वया देव तदा दत्तौ महीपते

tataḥ paramuvācedaṃ varadaṃ kāmamohitam
varau yau me tvayā deva tadā dattau mahīpate

अभिषेकसमारम्भओ राघवस्योपकल्पितः

abhiṣekasamārambhao rāghavasyopakalpitaḥ

यो द्वितीयो वरो देव दत्तः प्रीतेन मे त्वया

yo dvitīyo varo deva dattaḥ prītena me tvayā

नव पञ्च च वर्षाणि दण्डकारण्यमाश्रितः

nava pañca ca varṣāṇi daṇḍakāraṇyamāśritaḥ

भरतो भजतामद्य यौवराज्यमकण्टकम्

bharato bhajatāmadya yauvarājyamakaṇṭakam