सा तु नीलेन विधिवत् स्वारक्षा सुसमाहिता
सागरस्य उत्तरे तीरे साधु सेना विनिएशिता

sā tu nīlena vidhivat svārakṣā susamāhitā
sāgarasya uttare tīre sādhu senā vinieśitā

मैन्दः च द्विविधः च उभौ तत्र वानर पुम्गवौ
विचेरतुः च ताम् सेनाम् रक्षा अर्थम् सर्वतो दिशम्

maindaḥ ca dvividhaḥ ca ubhau tatra vānara pumgavau
viceratuḥ ca tām senām rakṣā artham sarvato diśam

निविष्टायाम् तु सेनायाम् तीरे नद नदी पतेः
पार्श्वस्थम् लक्ष्मणम् दृष्ट्वा रामो वचनम् अब्रवीत्

niviṣṭāyām tu senāyām tīre nada nadī pateḥ
pārśvastham lakṣmaṇam dṛṣṭvā rāmo vacanam abravīt

शोकः च किल कालेन गच्चता हि अपगच्चति
मम च अपश्यतः कान्ताम् अहनि अहनि वर्धते

śokaḥ ca kila kālena gaccatā hi apagaccati
mama ca apaśyataḥ kāntām ahani ahani vardhate

न मे दुह्खम् प्रिया दूरे न मे दुह्खम् हृता इति च
तद् एव अनुशोचामि वयो अस्या हि अतिवर्तते

na me duhkham priyā dūre na me duhkham hṛtā iti ca
tad eva anuśocāmi vayo asyā hi ativartate

वाहि वात यतः कन्या ताम् स्पृष्ट्वा माम् अपि स्पृश
त्वयि मे गात्र संस्पर्शः चन्द्रे दृष्टि समागमः

vāhi vāta yataḥ kanyā tām spṛṣṭvā mām api spṛśa
tvayi me gātra saṃsparśaḥ candre dṛṣṭi samāgamaḥ

तन् मे दहति गात्राणि विषम् पीतम् इव आशये
हा नाथ इति प्रिया सा माम् ह्रियमाणा यद् अब्रवीत्

tan me dahati gātrāṇi viṣam pītam iva āśaye
hā nātha iti priyā sā mām hriyamāṇā yad abravīt

तद् वियोग इन्धनवता तच् चिन्ता विपुल अर्चिषा
रात्रिम् दिवम् शरीरम् मे दह्यते मदन अग्निना

tad viyoga indhanavatā tac cintā vipula arciṣā
rātrim divam śarīram me dahyate madana agninā

अवगाह्य अर्णवम् स्वप्स्ये सौमित्रे भवता विना
कथंचित् प्रज्वलन् कामः समासुप्तम् जले दहेत्

avagāhya arṇavam svapsye saumitre bhavatā vinā
kathaṃcit prajvalan kāmaḥ samāsuptam jale dahet

बह्व् एतत् कामयानस्य शक्यम् एतेन जीवितुम्
यद् अहम् सा च वाम ऊरुर् एकाम् धरणिम् आश्रितौ

bahv etat kāmayānasya śakyam etena jīvitum
yad aham sā ca vāma ūrur ekām dharaṇim āśritau

केदारस्य इव केदारः स उदकस्य निरूदकः
उपस्नेहेन जीवामि जीवन्तीम् यत् शृणोमि ताम्

kedārasya iva kedāraḥ sa udakasya nirūdakaḥ
upasnehena jīvāmi jīvantīm yat śṛṇomi tām

कदा तु खलु सुस्शोणीम् शत पत्र आयत ईक्षणाम्
विजित्य शत्रून् द्रक्ष्यामि सीताम् स्फीताम् इव श्रियम्

kadā tu khalu susśoṇīm śata patra āyata īkṣaṇām
vijitya śatrūn drakṣyāmi sītām sphītām iva śriyam

कदा नु चारु बिम्ब ओष्ठम् तस्याः पद्मम् इव आननम्
ईषद् उन्नम्य पास्यामि रसायनम् इव आतुरः

kadā nu cāru bimba oṣṭham tasyāḥ padmam iva ānanam
īṣad unnamya pāsyāmi rasāyanam iva āturaḥ

तौ तस्याः सम्हतौ पीनौ स्तनौ ताल फल उपमौ
कदा नु खलु स उत्कम्पौ हसन्त्या माम् भजिष्यतः

tau tasyāḥ samhatau pīnau stanau tāla phala upamau
kadā nu khalu sa utkampau hasantyā mām bhajiṣyataḥ

सा नूनम् असित अपान्गी रक्षो मध्य गता सती
मन् नाथा नाथ हीना इव त्रातारम् न अधिगच्चति

sā nūnam asita apāngī rakṣo madhya gatā satī
man nāthā nātha hīnā iva trātāram na adhigaccati

कदा विक्षोभ्य रक्षांसि सा विधूय उत्पतिष्यति
राक्षसीमध्यगा शेते स्नुषा दशरथस्य च

kadā vikṣobhya rakṣāṃsi sā vidhūya utpatiṣyati
rākṣasīmadhyagā śete snuṣā daśarathasya ca

अविक्षोभ्याणि रक्षांसि सा विधूयोत्पतिष्यति
विधूय जलदान् नीलान् शशि लेखा शरत्स्व् इव

avikṣobhyāṇi rakṣāṃsi sā vidhūyotpatiṣyati
vidhūya jaladān nīlān śaśi lekhā śaratsv iva

स्वभाव तनुका नूनम् शोकेन अनशनेन च
भूयस् तनुतरा सीता देश काल विपर्ययात्

svabhāva tanukā nūnam śokena anaśanena ca
bhūyas tanutarā sītā deśa kāla viparyayāt

कदा नु राक्षस इन्द्रस्य निधाय उरसि सायकान्
सीताम् प्रत्याहरिष्यामि शोकम् उत्सृज्य मानसम्

kadā nu rākṣasa indrasya nidhāya urasi sāyakān
sītām pratyāhariṣyāmi śokam utsṛjya mānasam

कदा नु खलु माम् साध्वी सीता अमर सुता उपमा
स उत्कण्ठा कण्ठम् आलम्ब्य मोक्ष्यति आनन्दजम् जलम्

kadā nu khalu mām sādhvī sītā amara sutā upamā
sa utkaṇṭhā kaṇṭham ālambya mokṣyati ānandajam jalam

कदा शोकम् इमम् घोरम् मैथिली विप्रयोगजम्
सहसा विप्रमोक्ष्यामि वासः शुक्ल इतरम् यथा

kadā śokam imam ghoram maithilī viprayogajam
sahasā vipramokṣyāmi vāsaḥ śukla itaram yathā

एवम् विलपतस् तस्य तत्र रामस्य धीमतः
दिन क्षयान् मन्द वपुर् भास्करो अस्तम् उपागमत्

evam vilapatas tasya tatra rāmasya dhīmataḥ
dina kṣayān manda vapur bhāskaro astam upāgamat

इत्यार्षे श्रीमद्रामयणे आदिकाव्ये युद्धकाण्डेपञ्चमः सर्गः

ityārṣe śrīmadrāmayaṇe ādikāvye yuddhakāṇḍepañcamaḥ sargaḥ