ततो रावणनीतायाः सीतायाः शत्रुकर्शनः
इयेष पदमन्वेष्टुं चारणाचरिते पथि

tato rāvaṇanītāyāḥ sītāyāḥ śatrukarśanaḥ
iyeṣa padamanveṣṭuṃ cāraṇācarite pathi

दुष्करं निष्प्रतिद्वन्द्वं चिकीर्षन् कर्म वानरः
समुदग्रशिरोग्रीवो गवांपतिरिवाबभौ

duṣkaraṃ niṣpratidvandvaṃ cikīrṣan karma vānaraḥ
samudagraśirogrīvo gavāṃpatirivābabhau

अथ वैडूर्यवर्णेषु शाद्वलेषु महाबलः
धीरः सलिलकल्पेषु विच्चार यथासुखम्

atha vaiḍūryavarṇeṣu śādvaleṣu mahābalaḥ
dhīraḥ salilakalpeṣu viccāra yathāsukham

द्विजान् वित्रासयन् धीमानुरसा पादपान् हरन्
मृगांश्च सुबाहुन्निघ्नन् प्रवृद्ध इव केसरी

dvijān vitrāsayan dhīmānurasā pādapān haran
mṛgāṃśca subāhunnighnan pravṛddha iva kesarī

नीललोहितमाञ्जिष्ठपत्रवर्णैः सितासितैः
स्वभावविहितैश्चित्रैर्धातुभिः समलंकृतम्

nīlalohitamāñjiṣṭhapatravarṇaiḥ sitāsitaiḥ
svabhāvavihitaiścitrairdhātubhiḥ samalaṃkṛtam

स सूर्याय महेन्द्राय पवनाय स्वयंभुवे
भूतेभ्यश्चाञ्जलिं कृत्वा चकार गमने मतिम्

sa sūryāya mahendrāya pavanāya svayaṃbhuve
bhūtebhyaścāñjaliṃ kṛtvā cakāra gamane matim

अञ्जलिं प्राङ्मुखः कृत्वा पवनायात्मयोओनयो
ततो हि ववृधे गन्तुं दक्षिणो दक्षिणां दिश्म्

añjaliṃ prāṅmukhaḥ kṛtvā pavanāyātmayoonayo
tato hi vavṛdhe gantuṃ dakṣiṇo dakṣiṇāṃ diśm

प्लवङ्गप्रवरैर्दृष्टः प्लवने कृतनिश्चयः
ववृधे रामवृद्ध्यर्थम् समुद्र इव पर्वसु

plavaṅgapravarairdṛṣṭaḥ plavane kṛtaniścayaḥ
vavṛdhe rāmavṛddhyartham samudra iva parvasu

निष्प्रमाणशरीरः सन् लिलङ्घयिषुरर्णवम्
बाहुभ्यां पीडयामास चरणाभ्यां च पर्वतम्

niṣpramāṇaśarīraḥ san lilaṅghayiṣurarṇavam
bāhubhyāṃ pīḍayāmāsa caraṇābhyāṃ ca parvatam

स चचालाचलश्चापि मुहूर्तं कपिपीडितः
तरूणां पुष्पिताग्राणां सर्वं पुष्पमशातयत्

sa cacālācalaścāpi muhūrtaṃ kapipīḍitaḥ
tarūṇāṃ puṣpitāgrāṇāṃ sarvaṃ puṣpamaśātayat

तेन पादपमुक्तेन पुष्पौघेन सुगन्धिना
सर्वतः संवृतः शैलो बभौ पुष्पमयो यथा

tena pādapamuktena puṣpaughena sugandhinā
sarvataḥ saṃvṛtaḥ śailo babhau puṣpamayo yathā

तेन चोत्तमवीर्येण पीड्यमानः स पर्वतः
सलिलं संप्रसुस्राव मदं मत्त इव द्विपः

tena cottamavīryeṇa pīḍyamānaḥ sa parvataḥ
salilaṃ saṃprasusrāva madaṃ matta iva dvipaḥ

पीड्यमानस्तु बलिना महेन्द्रस्तेन पर्वतः
रीतीर्निर्वर्तयामास काञ्चनाञ्जनराजतीः

pīḍyamānastu balinā mahendrastena parvataḥ
rītīrnirvartayāmāsa kāñcanāñjanarājatīḥ

मुमोच च शिलाः शैलो विशालाः समनःशिलाः
मध्यमेनार्चिषा जुष्टो धूमराजीरिवानलः

mumoca ca śilāḥ śailo viśālāḥ samanaḥśilāḥ
madhyamenārciṣā juṣṭo dhūmarājīrivānalaḥ

गिरिणा पीड्यमानेन पीड्यमानानि सर्वश्ः
गुहाविष्टानि भूतानि विनेदुर्विकृतैः स्वरैः

giriṇā pīḍyamānena pīḍyamānāni sarvaśḥ
guhāviṣṭāni bhūtāni vinedurvikṛtaiḥ svaraiḥ

स महासत्त्वसंनादः शैलपीडानिमित्तजः
पृथिवीं पूरयामास दिशश्चोपवनानि च

sa mahāsattvasaṃnādaḥ śailapīḍānimittajaḥ
pṛthivīṃ pūrayāmāsa diśaścopavanāni ca

शिरोभिः पृथुभिः सर्पा व्यक्तस्वस्तिकलक्षणैः
वमन्तः पावकं घोरं ददंशुर्दशनैः शिलाः

śirobhiḥ pṛthubhiḥ sarpā vyaktasvastikalakṣaṇaiḥ
vamantaḥ pāvakaṃ ghoraṃ dadaṃśurdaśanaiḥ śilāḥ

तास्तदा सविषैर्दष्टाः कुपितैस्तैर्महाशिलाः
जज्ज्वलुः पावकोद्दीप्ता बिभिदुश्च सहस्रधा

tāstadā saviṣairdaṣṭāḥ kupitaistairmahāśilāḥ
jajjvaluḥ pāvakoddīptā bibhiduśca sahasradhā

यानि चौषधजालानि तस्मिन् जातानि पर्वते
विषघ्नान्यपि नागानां न शेकुः शमितुं विषम्

yāni cauṣadhajālāni tasmin jātāni parvate
viṣaghnānyapi nāgānāṃ na śekuḥ śamituṃ viṣam

भिद्यते।अयं गिरिर्भूतैरिति मत्त्वा तपस्विनः
त्रस्ता विद्याधरास्तस्मादुत्पेतुः स्त्रीगणैः सह

bhidyate|ayaṃ girirbhūtairiti mattvā tapasvinaḥ
trastā vidyādharāstasmādutpetuḥ strīgaṇaiḥ saha

कृतक्ण्ठगुणाः क्षीबा र्क्तमाल्यानुलेपनाः
र्क्तक्षाः पुष्कराक्षाश्च गगनं प्रतिपेदिरे

kṛtakṇṭhaguṇāḥ kṣībā rktamālyānulepanāḥ
rktakṣāḥ puṣkarākṣāśca gaganaṃ pratipedire

हारनूपुरकेयूरपारिहार्यधराः स्त्रियः
विस्मिताः सस्मितास्तस्थुराकाशे रमणैः सह

hāranūpurakeyūrapārihāryadharāḥ striyaḥ
vismitāḥ sasmitāstasthurākāśe ramaṇaiḥ saha

दर्शयन्तो महाविद्यां विद्याधरमहर्षयः
सहितास्तस्थुराकाशे वीक्षाञ्चक्रुश्च पर्वतम्

darśayanto mahāvidyāṃ vidyādharamaharṣayaḥ
sahitāstasthurākāśe vīkṣāñcakruśca parvatam

शुश्रुवुश्चतदा शब्दमृषीणां भावितात्मनाम्
चारणानां च सिद्धानां स्थितानांविमले।अम्बरे

śuśruvuścatadā śabdamṛṣīṇāṃ bhāvitātmanām
cāraṇānāṃ ca siddhānāṃ sthitānāṃvimale|ambare

एष पर्वतसंकाशो हनूमान् मारुतात्मजः
तितीर्षति महावेगः समुद्रं मकरालयम्

eṣa parvatasaṃkāśo hanūmān mārutātmajaḥ
titīrṣati mahāvegaḥ samudraṃ makarālayam

रामार्थं वानरार्थं च चिकीर्षन् कर्मदुष्करम्
समुद्रस्य परं पारं दुष्प्रापं प्राप्तुमिच्छति

rāmārthaṃ vānarārthaṃ ca cikīrṣan karmaduṣkaram
samudrasya paraṃ pāraṃ duṣprāpaṃ prāptumicchati

इति विद्याधराः श्रुत्वा वचस्तेषां महात्मनाम्
तमप्रमेयं ददृशुः पर्वते वानरर्षभम्

iti vidyādharāḥ śrutvā vacasteṣāṃ mahātmanām
tamaprameyaṃ dadṛśuḥ parvate vānararṣabham

दुधुवे च स रोमाणि चकम्पे चाचलोपमः
ननाद सुमहानादं सुमहानिव तोयदः

dudhuve ca sa romāṇi cakampe cācalopamaḥ
nanāda sumahānādaṃ sumahāniva toyadaḥ

आनुपूर्व्येण वृत्तं च लाङ्गूलं लोमभिश्चितम्
उत्पतिष्यन् विचिक्षेप पक्षिराज इवोरगम्

ānupūrvyeṇa vṛttaṃ ca lāṅgūlaṃ lomabhiścitam
utpatiṣyan vicikṣepa pakṣirāja ivoragam

तस्य लाङ्गूलमाविद्धमात्तवेगस्य पृष्ठतः
ददृशे गरुडेनेव ह्रियमाणो महोरगः

tasya lāṅgūlamāviddhamāttavegasya pṛṣṭhataḥ
dadṛśe garuḍeneva hriyamāṇo mahoragaḥ

बाहू संस्तंभयामास महापरिघसंनिभौ
ससाद च कपिः क्ट्यां चरणौ संचुकोच च

bāhū saṃstaṃbhayāmāsa mahāparighasaṃnibhau
sasāda ca kapiḥ kṭyāṃ caraṇau saṃcukoca ca

संहृत्य च भुजौ श्रीमांस्तथैव च शिरोधराम्
तेजः स्त्त्वं तथा वीर्यमाविवेश स वीर्यवान्

saṃhṛtya ca bhujau śrīmāṃstathaiva ca śirodharām
tejaḥ sttvaṃ tathā vīryamāviveśa sa vīryavān

मार्गमालोकयन्दूरादूर्ध्वं प्रणिहितेक्षणः
रुरोध हृदये प्राणानाकाशमवलोकयन्

mārgamālokayandūrādūrdhvaṃ praṇihitekṣaṇaḥ
rurodha hṛdaye prāṇānākāśamavalokayan

पद्भ्यां दृढमवस्थानं कृत्वा स कपिकुञ्जरः
निकुञ्च्य कर्णौ हनुमानुत्पतिष्यन् महाबलः
वानरान् वानरश्रेष्ठ इदं वचनमब्रवीत्

padbhyāṃ dṛḍhamavasthānaṃ kṛtvā sa kapikuñjaraḥ
nikuñcya karṇau hanumānutpatiṣyan mahābalaḥ
vānarān vānaraśreṣṭha idaṃ vacanamabravīt

यथा राघवनिर्मुक्तः शरः श्वसनविक्रमः
गच्चेत्तद्वद्गमिष्यामि लङ्कां रावणपालिताम्

yathā rāghavanirmuktaḥ śaraḥ śvasanavikramaḥ
gaccettadvadgamiṣyāmi laṅkāṃ rāvaṇapālitām

एवमुक्त्वा तु हनुमान्वानरान्वानरोत्तमः

evamuktvā tu hanumānvānarānvānarottamaḥ

समुत्पतति तस्मिंस्तु वेगात्ते नगरोहिणः
संहृत्य विटपान् सर्वान् समुत्पेतुः समन्ततः

samutpatati tasmiṃstu vegātte nagarohiṇaḥ
saṃhṛtya viṭapān sarvān samutpetuḥ samantataḥ

स मत्तकोयष्टिभकान् पादपान् पुष्पशालिनः
उद्वहन्नूरुवेगेन जगाम विमले।अम्बरे

sa mattakoyaṣṭibhakān pādapān puṣpaśālinaḥ
udvahannūruvegena jagāma vimale|ambare

ऊरुवेगोत्थिता वृक्षा मुहूर्तं कपिमन्वयुः
प्रस्थितं दीर्घमध्वानं स्वबन्धमिव बान्धवाः

ūruvegotthitā vṛkṣā muhūrtaṃ kapimanvayuḥ
prasthitaṃ dīrghamadhvānaṃ svabandhamiva bāndhavāḥ

तमूरुवेगोन्मथिताःसालाश्चन्ये नगोत्तमाः
अनुजग्मुर्हनूमन्तं सैन्या इव महीपतिम्

tamūruvegonmathitāḥsālāścanye nagottamāḥ
anujagmurhanūmantaṃ sainyā iva mahīpatim

सुपुष्पिताग्रैर्बहुभिः पादपैरन्वितः कपिः
हनुमान् पर्वताकारो बभूवाद्भुतदर्शनः

supuṣpitāgrairbahubhiḥ pādapairanvitaḥ kapiḥ
hanumān parvatākāro babhūvādbhutadarśanaḥ

सारवन्तो।अथ ये वृक्षा न्यमज्जन् लवणाम्भसि
भयादिव महेन्द्रस्य पर्वता वरुणालये

sāravanto|atha ye vṛkṣā nyamajjan lavaṇāmbhasi
bhayādiva mahendrasya parvatā varuṇālaye

स नानाकुसुमैः कीर्णः कपिः साङ्कुरकोरकैः
शुशुभे मेघसंकाशः खद्योतैरिव पर्वतः

sa nānākusumaiḥ kīrṇaḥ kapiḥ sāṅkurakorakaiḥ
śuśubhe meghasaṃkāśaḥ khadyotairiva parvataḥ

विमुक्तास्तस्य वेगेन मुक्त्वा पुष्पाणि ते द्रुमाः
अवशीर्यन्त सलिले निवृत्ताः सुहृदो यथा

vimuktāstasya vegena muktvā puṣpāṇi te drumāḥ
avaśīryanta salile nivṛttāḥ suhṛdo yathā

लघुत्वेनोपपन्नं तद्विचित्रं सागरे।अपतत्
द्रुमाणां विविधं पुष्पं कपिवायुसमीरितम्

laghutvenopapannaṃ tadvicitraṃ sāgare|apatat
drumāṇāṃ vividhaṃ puṣpaṃ kapivāyusamīritam

पुष्पौघेनानुबद्धेन नानावर्णेन वानरः
बभौ मेघ इवाकाशे विद्युद्गणविभूषितः

puṣpaughenānubaddhena nānāvarṇena vānaraḥ
babhau megha ivākāśe vidyudgaṇavibhūṣitaḥ

तस्य वेगसमाधूतैः पुष्पैस्तोयमदृश्यत

tasya vegasamādhūtaiḥ puṣpaistoyamadṛśyata

तस्याम्बरगतौ बाहू ददृशाते प्रसारितौ

tasyāmbaragatau bāhū dadṛśāte prasāritau

पिबन्निव बभौ चापि सोओर्मिमालं महार्णवम्

pibanniva babhau cāpi soormimālaṃ mahārṇavam

तस्य विद्युत्प्रभाकारे वायुमार्गानुसारिणः

tasya vidyutprabhākāre vāyumārgānusāriṇaḥ

पिङ्गे पिङ्गाक्षमुख्यस्य बृहती परिमण्डले

piṅge piṅgākṣamukhyasya bṛhatī parimaṇḍale

मुखं नासिकया तस्य ताम्रया ताम्रमाबभौ

mukhaṃ nāsikayā tasya tāmrayā tāmramābabhau

लाङ्गूलं च समाविद्धं प्लवमानस्य शोभते

lāṅgūlaṃ ca samāviddhaṃ plavamānasya śobhate

लाङ्गूलचक्रेण महान् शुक्लदंष्ट्रो।अनिलात्मजः

lāṅgūlacakreṇa mahān śukladaṃṣṭro|anilātmajaḥ

स्फिग्देशेनाभिताम्रेण रराज स महाकपिः

sphigdeśenābhitāmreṇa rarāja sa mahākapiḥ

तस्य वानरसिंहस्य प्लवमानस्य सागरम्

tasya vānarasiṃhasya plavamānasya sāgaram

खे यथा निपतन्त्युल्का ह्युत्तरान्ताद्विनिःसृता

khe yathā nipatantyulkā hyuttarāntādviniḥsṛtā

पतत्पतङ्गसंकाशो व्यायतः शुशुभे कपिः

patatpataṅgasaṃkāśo vyāyataḥ śuśubhe kapiḥ

उपरिष्टाच्छरीरेण छायया चावगाढया
सागरे मारुताविष्टा नौरिवासीत्तदा कपिः

upariṣṭāccharīreṇa chāyayā cāvagāḍhayā
sāgare mārutāviṣṭā naurivāsīttadā kapiḥ

यं यं देशं समुद्रस्य जगाम स महाकपिः
स स तस्योरुवेगेन सोन्माद इव लक्ष्यते
५१६८

yaṃ yaṃ deśaṃ samudrasya jagāma sa mahākapiḥ
sa sa tasyoruvegena sonmāda iva lakṣyate
5-1-68

सागरस्योओर्मिजालानामुरसा शैलवर्ष्मणाम्
अभिघ्नंस्तु महावेगः पुप्लुवे स महाकपिः
५१६९

sāgarasyoormijālānāmurasā śailavarṣmaṇām
abhighnaṃstu mahāvegaḥ pupluve sa mahākapiḥ
5-1-69

कपिवातश्च बलवान् मेघवातश्च निःसृतः
सागरं भीमनिर्घोषं कम्पयामासतुर्भृशम्

kapivātaśca balavān meghavātaśca niḥsṛtaḥ
sāgaraṃ bhīmanirghoṣaṃ kampayāmāsaturbhṛśam

विकर्षन्नूर्मिजालानि बृहन्ति लवणाम्भसि
पुप्लुवे कपिशार्दूलो विकिरन्निव रोदसी

vikarṣannūrmijālāni bṛhanti lavaṇāmbhasi
pupluve kapiśārdūlo vikiranniva rodasī

मेरुमन्दरसंकाशानुद्धतान् स महार्णवे
अत्यक्रामन्महावेगस्तरङ्गान् गणयन्निव

merumandarasaṃkāśānuddhatān sa mahārṇave
atyakrāmanmahāvegastaraṅgān gaṇayanniva

तस्य वेगसमुद्धूतं जलं सजलदं तदा
अम्बर्स्थं विबभ्राज शारदाभ्रमिवाततम्

tasya vegasamuddhūtaṃ jalaṃ sajaladaṃ tadā
ambarsthaṃ vibabhrāja śāradābhramivātatam

तिमिनक्रझषाः कूर्मा दृश्यन्ते विवृतास्तदा
वस्त्रापकर्षणेनेव शरीराणि शरीरिणाम्

timinakrajhaṣāḥ kūrmā dṛśyante vivṛtāstadā
vastrāpakarṣaṇeneva śarīrāṇi śarīriṇām

प्लवमानं समीक्ष्यथ भुजङ्गाः सागरालयाः
व्योम्नि तं कपिशार्दूलं सुपर्ण इति मेनिरे

plavamānaṃ samīkṣyatha bhujaṅgāḥ sāgarālayāḥ
vyomni taṃ kapiśārdūlaṃ suparṇa iti menire

दशयोजनविस्तीर्णा त्रिंशद्योजनमायता
छाया वानरसिंहस्य जले चारुतराभवत्

daśayojanavistīrṇā triṃśadyojanamāyatā
chāyā vānarasiṃhasya jale cārutarābhavat

श्वेताभ्रघनराजीव वायुपुत्रानुगामिनी
तस्य सा शुशुभे छाया वितता लवणाम्भसि

śvetābhraghanarājīva vāyuputrānugāminī
tasya sā śuśubhe chāyā vitatā lavaṇāmbhasi

शुशुभे स महातेजा महाकायो महाकपिः
वायुमार्गे निरालम्बे पक्षवानिव पर्वतः

śuśubhe sa mahātejā mahākāyo mahākapiḥ
vāyumārge nirālambe pakṣavāniva parvataḥ

येनासौ याति बलवान् वेगेन कपिकुञ्जरः
तेन मार्गेण सहसा द्रोणीकृत इवार्णवः

yenāsau yāti balavān vegena kapikuñjaraḥ
tena mārgeṇa sahasā droṇīkṛta ivārṇavaḥ

आपाते पक्षिसंघानां पक्षिराज इव व्रजन्
हनुमान् मेघजालानि प्रकर्षन् मारुतो यथा

āpāte pakṣisaṃghānāṃ pakṣirāja iva vrajan
hanumān meghajālāni prakarṣan māruto yathā

पाण्डुरारुणवर्णानि नीलमाञ्जिष्ठकानि च
कपिनाकृष्यमाणानि महाभ्राणि चकाशिरे

pāṇḍurāruṇavarṇāni nīlamāñjiṣṭhakāni ca
kapinākṛṣyamāṇāni mahābhrāṇi cakāśire

प्रविशन्नभ्रजालानिनिष्पतंश्च पुनः पुनः
प्रच्चन्नश्च प्रकाशश्च चन्द्रमा इव लक्ष्यते

praviśannabhrajālāniniṣpataṃśca punaḥ punaḥ
praccannaśca prakāśaśca candramā iva lakṣyate

प्लवमानं तु तं दृष्ट्वा प्लवङ्गं त्वरितं तदा
ववर्षुः पुष्पवर्षणि देवगन्धर्वदानवाः

plavamānaṃ tu taṃ dṛṣṭvā plavaṅgaṃ tvaritaṃ tadā
vavarṣuḥ puṣpavarṣaṇi devagandharvadānavāḥ

तताप न हि तं सूर्यः प्लवन्तं वानरोत्तमम्
सिषेवे च तदा वायू रामकार्याद्थसिद्धये

tatāpa na hi taṃ sūryaḥ plavantaṃ vānarottamam
siṣeve ca tadā vāyū rāmakāryādthasiddhaye

ऋषयस्तुष्टुवुश्चैव प्लवमानं विहायसा
जगुश्च देवगन्धर्वाः प्रशंसन्तो महौजसम्

ṛṣayastuṣṭuvuścaiva plavamānaṃ vihāyasā
jaguśca devagandharvāḥ praśaṃsanto mahaujasam

नागाश्च तुष्टुवुर्यक्षा रक्षांसि विबुधाः खगाः

nāgāśca tuṣṭuvuryakṣā rakṣāṃsi vibudhāḥ khagāḥ

तस्मिन् प्लवगशार्दूले प्लवमाने हनूमति

tasmin plavagaśārdūle plavamāne hanūmati

साहाय्यं वानरेन्द्रस्य यदि नाहं हनूमतः

sāhāyyaṃ vānarendrasya yadi nāhaṃ hanūmataḥ

अहमिक्ष्वाकुनाथेन सगरेण विवर्धतः

ahamikṣvākunāthena sagareṇa vivardhataḥ

तथा मया विधातव्यं विश्रमेत यथा कपिः

tathā mayā vidhātavyaṃ viśrameta yathā kapiḥ

इति कृत्वा मतिं साध्वीं समुद्रश्चन्नमम्भसि

iti kṛtvā matiṃ sādhvīṃ samudraścannamambhasi

त्वमिहासुरसंघानां पाताल्दतलवासिनां

tvamihāsurasaṃghānāṃ pātāldatalavāsināṃ

त्वमेषां जातवीर्याणां पुनरेवोत्पतिष्यताम्

tvameṣāṃ jātavīryāṇāṃ punarevotpatiṣyatām

तिर्यगूर्ध्वमधश्चैव शक्तिस्ते शैल वर्धितुम्

tiryagūrdhvamadhaścaiva śaktiste śaila vardhitum

न एष कपिशार्दूलस्त्वमुपर्येति वीर्यवान्

na eṣa kapiśārdūlastvamuparyeti vīryavān

अस्य साह्यं मया कार्यमिक्ष्वाकुकुलवर्तिनः

asya sāhyaṃ mayā kāryamikṣvākukulavartinaḥ

कुरु साचिव्यमस्माकं न नः कार्यमतिक्रमेत्

kuru sācivyamasmākaṃ na naḥ kāryamatikramet

सलिलादूर्ध्वमुत्तिष्ठ तिष्ठत्वेष कपिस्त्वयि

salilādūrdhvamuttiṣṭha tiṣṭhatveṣa kapistvayi

चामीकरमहानाभ देवगन्धर्व सेवित

cāmīkaramahānābha devagandharva sevita

काकुत्थ्सस्यानृशंस्यं च मैथिल्याश्च विवासनम्

kākutthsasyānṛśaṃsyaṃ ca maithilyāśca vivāsanam

हिरण्य नाभो मैनाको निशम्य लवणाम्भसः

hiraṇya nābho maināko niśamya lavaṇāmbhasaḥ

स सागरजलं भित्त्वा बभूवाभ्युत्थितस्तदा

sa sāgarajalaṃ bhittvā babhūvābhyutthitastadā

स महात्मा मुहूर्तेन सर्वतः सलिलावृतः

sa mahātmā muhūrtena sarvataḥ salilāvṛtaḥ

तप्तजाम्बूनदैः शृङिगाः पर्वतस्य समुत्थितैः

taptajāmbūnadaiḥ śṛṅigāḥ parvatasya samutthitaiḥ

जातरूपमयैः शृङ्गैर्भ्राजमानैः स्वयंप्रभैः

jātarūpamayaiḥ śṛṅgairbhrājamānaiḥ svayaṃprabhaiḥ

तमुत्थितमसंगेन हनुमानग्रतः स्थितम्

tamutthitamasaṃgena hanumānagrataḥ sthitam

स तमुच्छ्रित मत्यर्थं महावेगो महाकपिः

sa tamucchrita matyarthaṃ mahāvego mahākapiḥ

स तथा पातितस्तेन कपिना पर्वतोत्तमः

sa tathā pātitastena kapinā parvatottamaḥ

तमाकाशगतं वीरमाकाशे समुपस्थितः

tamākāśagataṃ vīramākāśe samupasthitaḥ

दुष्करं कृतावन्कर्म त्वमिदं वानरोत्तम
निपत्य मम शृङ्गेषु विश्रमस्व यथासुखम्

duṣkaraṃ kṛtāvankarma tvamidaṃ vānarottama
nipatya mama śṛṅgeṣu viśramasva yathāsukham

राघवस्य कुले जातैरुदधिः परिवर्धितः
स त्वां रामहिते युक्तं प्रत्यर्चयति सागरः

rāghavasya kule jātairudadhiḥ parivardhitaḥ
sa tvāṃ rāmahite yuktaṃ pratyarcayati sāgaraḥ

कृते च प्रतिकर्तव्यमेष धर्मः सनातनः
सो।अयं तत्प्रतिकारार्थी त्वत्तः संमानमर्हति

kṛte ca pratikartavyameṣa dharmaḥ sanātanaḥ
so|ayaṃ tatpratikārārthī tvattaḥ saṃmānamarhati

त्वन्निमित्तमनेनाहं बहुमानात्प्रचोदितः
योजनानां शतं चापि कपिरेष समाप्लुतः

tvannimittamanenāhaṃ bahumānātpracoditaḥ
yojanānāṃ śataṃ cāpi kapireṣa samāplutaḥ

तदिदं गन्धवत्स्वादु कन्दमूलफलं बहु
तदास्वाद्य हरिश्रेष्ठ विश्रान्तो।अनु गमिष्यसि

tadidaṃ gandhavatsvādu kandamūlaphalaṃ bahu
tadāsvādya hariśreṣṭha viśrānto|anu gamiṣyasi

अस्माकमपि सम्बन्धः कपिमुख्य त्वयास्ति वै
प्रख्यातस्त्रिषु लोकेषु महागुणपरिग्रहः

asmākamapi sambandhaḥ kapimukhya tvayāsti vai
prakhyātastriṣu lokeṣu mahāguṇaparigrahaḥ

वेगवन्तः प्लवन्तो ये प्लवगा मारुतात्मज
तेषां मुख्यतमं मन्ये त्वामहं कपिकुञ्जर

vegavantaḥ plavanto ye plavagā mārutātmaja
teṣāṃ mukhyatamaṃ manye tvāmahaṃ kapikuñjara

अतिथिः किलपूजार्हः प्राकृतो।अपि विजानता
धर्मं जिज्ञासमानेन किं पुनस्त्वादृशो महान्

atithiḥ kilapūjārhaḥ prākṛto|api vijānatā
dharmaṃ jijñāsamānena kiṃ punastvādṛśo mahān

त्वं हि देववरिष्ठस्य मारुतस्य महात्मनः
पुत्रस्तस्यैव वेगेन सदृशः कपिकुञ्जर

tvaṃ hi devavariṣṭhasya mārutasya mahātmanaḥ
putrastasyaiva vegena sadṛśaḥ kapikuñjara

पूजिते त्वयि धर्मज्ञ पूजां प्राप्नोति मारुतः
तस्मात्त्वं पूजनीयो मे शृणु चाप्यत्र कारणम्

pūjite tvayi dharmajña pūjāṃ prāpnoti mārutaḥ
tasmāttvaṃ pūjanīyo me śṛṇu cāpyatra kāraṇam

पूर्वं कृतयुगे तात पर्वताः पक्षिणो।अभवन्
ते हि जग्मुर्दिशः सर्वा गरुडानिलवेगिनः

pūrvaṃ kṛtayuge tāta parvatāḥ pakṣiṇo|abhavan
te hi jagmurdiśaḥ sarvā garuḍānilaveginaḥ

ततस्तेषु प्रयातेषु देवसंघः सहर्षिभिः
भूतानि च भयं जग्मुस्तेषां पतनशङ्कया

tatasteṣu prayāteṣu devasaṃghaḥ saharṣibhiḥ
bhūtāni ca bhayaṃ jagmusteṣāṃ patanaśaṅkayā