एवम् उक्तः तु सुग्रीवः रामेण आर्तेन वानरः
अब्रवीत् प्राञ्जलिः वाक्यम् सबाष्पम् बाष्प गद्गदः

evam uktaḥ tu sugrīvaḥ rāmeṇa ārtena vānaraḥ
abravīt prāñjaliḥ vākyam sabāṣpam bāṣpa gadgadaḥ

न जाने निलयम् तस्य सर्वथा पाप रक्षसः
सामर्थ्यम् विक्रमम् वा अपि दौष्कुलेयस्य वा कुलम्

na jāne nilayam tasya sarvathā pāpa rakṣasaḥ
sāmarthyam vikramam vā api dauṣkuleyasya vā kulam

सत्यम् तु प्रतिजानामि त्यज शोकम् अरिन्दम
करिष्यामि तथा यत्नम् यथा प्राप्स्यसि मैथिलीम्

satyam tu pratijānāmi tyaja śokam arindama
kariṣyāmi tathā yatnam yathā prāpsyasi maithilīm

रावणम् सगणम् हत्वा परितोष्य आत्म पौरुषम्
तथा अस्मि कर्ता नचिराद् यथा प्रीतो भविष्यसि

rāvaṇam sagaṇam hatvā paritoṣya ātma pauruṣam
tathā asmi kartā nacirād yathā prīto bhaviṣyasi

अलम् वैक्लव्यम् आलम्ब्य धैर्यम् आत्मगतम् स्मर
त्वत् विधानाम् न सदृशम् ईदृशम् बुद्धि लाघवम्

alam vaiklavyam ālambya dhairyam ātmagatam smara
tvat vidhānām na sadṛśam īdṛśam buddhi lāghavam

मया अपि व्यसनम् प्राप्तम् भार्या विरहजम् महत्
न अहम् एवम् हि शोचामि धैर्यम् न च परित्यजे

mayā api vyasanam prāptam bhāryā virahajam mahat
na aham evam hi śocāmi dhairyam na ca parityaje

न अहम् ताम् अनुशोचामि प्राकृतो वानरो अपि सन्
महात्मा च विनीतः च किम् पुनर् धृतिमान् महान्

na aham tām anuśocāmi prākṛto vānaro api san
mahātmā ca vinītaḥ ca kim punar dhṛtimān mahān

बाष्पम् आपतितम् धैर्यात् निग्रहीतुम् त्वम् अर्हसि
मर्यादाम् सत्त्व युक्तानाम् धृतिम् न उत्स्रष्टुम् अर्हसि

bāṣpam āpatitam dhairyāt nigrahītum tvam arhasi
maryādām sattva yuktānām dhṛtim na utsraṣṭum arhasi

व्यसने वा अर्थ कृच्छ्रे वा भये वा जीवितान्तगे
विमृशन् वै स्वया बुद्ध्या धृतिमान् न अवसीदति

vyasane vā artha kṛcchre vā bhaye vā jīvitāntage
vimṛśan vai svayā buddhyā dhṛtimān na avasīdati

बालिशस् तु नरो नित्यम् वैक्लब्यम् यो।अनुवर्तते
स मज्जति अवशः शोके भार आक्रान्ता इव नौः जले

bāliśas tu naro nityam vaiklabyam yo|anuvartate
sa majjati avaśaḥ śoke bhāra ākrāntā iva nauḥ jale

एषो अन्जलिः मया बद्धः प्रणयात् त्वाम् प्रसादये
पौरुषम् श्रय शोकस्य न अन्तरम् दातुम् अर्हसि

eṣo anjaliḥ mayā baddhaḥ praṇayāt tvām prasādaye
pauruṣam śraya śokasya na antaram dātum arhasi

ये शोकम् अनुवर्तन्ते न तेषाम् विद्यते सुखम्
तेजः च क्षीयते तेषाम् न त्वम् शोचितुम् अर्हसि

ye śokam anuvartante na teṣām vidyate sukham
tejaḥ ca kṣīyate teṣām na tvam śocitum arhasi

शोकेन अभिप्रपन्नस्य जीविते च अपि संशयः
स शोकम् त्यज राजेन्द्र धैर्यम् आश्रय केवलम्

śokena abhiprapannasya jīvite ca api saṃśayaḥ
sa śokam tyaja rājendra dhairyam āśraya kevalam

हितम् वयस्य भावेन ब्रूमि न उपदिशामि ते
वयस्यताम् पूजयन् मे न त्वम् शोचितुम् अर्हसि

hitam vayasya bhāvena brūmi na upadiśāmi te
vayasyatām pūjayan me na tvam śocitum arhasi

मधुरम् सान्त्वितः तेन सुग्रीवेण स राघवः
मुखम् अश्रु परि क्लिन्नम् वस्त्र अन्तेन प्रमार्जयत्

madhuram sāntvitaḥ tena sugrīveṇa sa rāghavaḥ
mukham aśru pari klinnam vastra antena pramārjayat

प्रकृतिः स्थः तु काकुत्स्थः सुग्रीव वचनात् प्रभुः
संपरिष्वज्य सुग्रीवम् इदम् वचनम् अब्रवीत्

prakṛtiḥ sthaḥ tu kākutsthaḥ sugrīva vacanāt prabhuḥ
saṃpariṣvajya sugrīvam idam vacanam abravīt

कर्तव्यम् यत् वयस्येन स्निग्धेन च हितेन च
अनुरूपम् च युक्तम् च कृतम् सुग्रीव तत् त्वया

kartavyam yat vayasyena snigdhena ca hitena ca
anurūpam ca yuktam ca kṛtam sugrīva tat tvayā

एष च प्रकृतिः स्थः अहम् अनुनीतः त्वया सखे
दुर्लभो हि ईदृशो बन्धुः अस्मिन् काले विशेषतः

eṣa ca prakṛtiḥ sthaḥ aham anunītaḥ tvayā sakhe
durlabho hi īdṛśo bandhuḥ asmin kāle viśeṣataḥ

किम् तु यत्नः त्वया कार्यो मैथिल्याः परिमार्गणे
राक्षसस्य च रौद्रस्य रावणस्य दुरात्मनः

kim tu yatnaḥ tvayā kāryo maithilyāḥ parimārgaṇe
rākṣasasya ca raudrasya rāvaṇasya durātmanaḥ

मया च यद् अनुष्ठेयम् विस्रब्धेन तत् उच्यताम्
वर्षासु इव च सुक्षेत्रे सर्वम् संपद्यते तव

mayā ca yad anuṣṭheyam visrabdhena tat ucyatām
varṣāsu iva ca sukṣetre sarvam saṃpadyate tava

मया च यदिदम् वाक्यम् अभिमानात् समीरितम्
तत् त्वया हरिशार्दूल तत् त्वम् इति उपधार्यताम्

mayā ca yadidam vākyam abhimānāt samīritam
tat tvayā hariśārdūla tat tvam iti upadhāryatām

अनृतम् न उक्त पूर्वम् मे न च वक्ष्ये कदाचन
एतत् ते प्रतिजानामि सत्येन एव शपामि अहम्

anṛtam na ukta pūrvam me na ca vakṣye kadācana
etat te pratijānāmi satyena eva śapāmi aham

ततः प्रहृष्टः सुग्रीवः वानरैः सचिवैः सह
राघवस्य वचः श्रुत्वा प्रतिज्ञातम् विशेषतः

tataḥ prahṛṣṭaḥ sugrīvaḥ vānaraiḥ sacivaiḥ saha
rāghavasya vacaḥ śrutvā pratijñātam viśeṣataḥ

एवम् एकान्त संपृक्तौ ततः तौ नर वानरौ
उभौ अन्योन्य सदृशम् सुख दुःखम् अभाष्ताम्

evam ekānta saṃpṛktau tataḥ tau nara vānarau
ubhau anyonya sadṛśam sukha duḥkham abhāṣtām

इति वाल्मीकि रामायणे आदि काव्ये किष्किन्ध काण्डे सप्तमः सर्गः

iti vālmīki rāmāyaṇe ādi kāvye kiṣkindha kāṇḍe saptamaḥ sargaḥ