सुर कार्यम् इदम् रंभे कर्तव्यम् सुमहत् त्वया
लोभनम् कौश्हिकस्य इह काम मोह समन्वितम्

sura kāryam idam raṃbhe kartavyam sumahat tvayā
lobhanam kauśhikasya iha kāma moha samanvitam

तथा उक्ता स अप्सरा राम सहस्राक्ष्हेण धीमता
व्रीडिता प्रांजलिः वाक्यम् प्रत्युवाछ सुर ईश्ह्वरम्

tathā uktā sa apsarā rāma sahasrākṣheṇa dhīmatā
vrīḍitā prāṃjaliḥ vākyam pratyuvācha sura īśhvaram

अयम् सुर पते घोरो विश्ह्वामित्रो महामुनिः
क्रोधम् उत्स्रछ्यते घोरम् मयि देव न संश्हयः

ayam sura pate ghoro viśhvāmitro mahāmuniḥ
krodham utsrachyate ghoram mayi deva na saṃśhayaḥ

एवम् उक्तः तया राम स भयम् भीतया तदा

evam uktaḥ tayā rāma sa bhayam bhītayā tadā

मा भैष्ही रंभे भद्रम् ते कुरुष्ह्व मम श्हासनम्

mā bhaiṣhī raṃbhe bhadram te kuruṣhva mama śhāsanam

त्वम् हि रूपम् बहु गुणम् कृत्वा परम भास्वरम्
तम् ऋष्हिम् कौश्हिकम् रंभे भेदयस्व तपस्विनम्

tvam hi rūpam bahu guṇam kṛtvā parama bhāsvaram
tam ṛṣhim kauśhikam raṃbhe bhedayasva tapasvinam

सा श्ह्रुत्वा वछनम् तस्य कृत्वा रूपम् अनुत्तमम्
लोभयामास ललिता विश्ह्वामित्रम् श्हुछि स्मिता

sā śhrutvā vachanam tasya kṛtvā rūpam anuttamam
lobhayāmāsa lalitā viśhvāmitram śhuchi smitā

कोकिलस्य तु श्हुश्ह्राव वल्गु व्याहरतः स्वनम्
संप्रहृष्ह्टेन मनसा स एनाम् अन्वैक्ष्हत

kokilasya tu śhuśhrāva valgu vyāharataḥ svanam
saṃprahṛṣhṭena manasā sa enām anvaikṣhata

अथ तस्य छ श्हब्देन गीतेन अप्रतिमेन छ
दर्श्हनेन छ रंभाया मुनिः संदेहम् आगतः

atha tasya cha śhabdena gītena apratimena cha
darśhanena cha raṃbhāyā muniḥ saṃdeham āgataḥ

सहस्राक्ष्हस्य तत् कर्म विज्ञाय मुनिपुंगवः
रंभाम् क्रोध समाविष्ह्टः श्हश्हाप कुश्हिक आत्मजः

sahasrākṣhasya tat karma vijñāya munipuṃgavaḥ
raṃbhām krodha samāviṣhṭaḥ śhaśhāpa kuśhika ātmajaḥ

यत् माम् लोभयसे रंभे काम क्रोध जय एष्हिणम्
दश्ह वर्ष्ह सहस्राणि श्हैली स्थास्यसि दुर्भगे

yat mām lobhayase raṃbhe kāma krodha jaya eṣhiṇam
daśha varṣha sahasrāṇi śhailī sthāsyasi durbhage

ब्राह्मणः सुमहातेजाः तपो बल समन्वितः
उद्धरिष्ह्यति रंभे त्वाम् मत् क्रोध कलुष्ही कृताम्

brāhmaṇaḥ sumahātejāḥ tapo bala samanvitaḥ
uddhariṣhyati raṃbhe tvām mat krodha kaluṣhī kṛtām

एवम् उक्त्वा महातेजा विश्ह्वामित्रो महामुनिः
अश्हक्नुवन् धारयितुम् कोपम् संतापम् आगतः

evam uktvā mahātejā viśhvāmitro mahāmuniḥ
aśhaknuvan dhārayitum kopam saṃtāpam āgataḥ

तस्य श्हापेन महता रम्भा श्हैली तदा अभवत्
वछः श्ह्रुत्वा छ कन्दर्पो महर्ष्हेः स छ निर्गतः

tasya śhāpena mahatā rambhā śhailī tadā abhavat
vachaḥ śhrutvā cha kandarpo maharṣheḥ sa cha nirgataḥ

कोपेन स महातेजाः तपो अपहरणे कृते
इन्द्रियैर् अजितै राम न लेभे श्हान्तिम् आत्मनः

kopena sa mahātejāḥ tapo apaharaṇe kṛte
indriyair ajitai rāma na lebhe śhāntim ātmanaḥ

बभूव अस्य मनः छिंता तपो अपहरणे कृते
न एव क्रोधम् गमिष्ह्यामि न छ वक्ष्ह्ये कथंछन

babhūva asya manaḥ chiṃtā tapo apaharaṇe kṛte
na eva krodham gamiṣhyāmi na cha vakṣhye kathaṃchana

अथवा न उछ्छ्हासिष्ह्यामि संवत्स्र श्हतानि अपि
अहम् हि श्होष्हयिष्ह्यामि आत्मानम् विजितेन्द्रियः

athavā na uchchhāsiṣhyāmi saṃvatsra śhatāni api
aham hi śhoṣhayiṣhyāmi ātmānam vijitendriyaḥ

तावत् यावत् हि मे प्राप्तम् ब्राह्मण्यम् तपसा आर्जितम्
अनुछ्छ्ह्वसन् अभुंजाः तिष्ह्ठेयम् श्हाश्ह्वती समाः

tāvat yāvat hi me prāptam brāhmaṇyam tapasā ārjitam
anuchchhvasan abhuṃjāḥ tiṣhṭheyam śhāśhvatī samāḥ

इति वाल्मीकि रामायणे आदि काव्ये बाल काण्डे छतुः ष्हष्ह्टितमः सर्गः

iti vālmīki rāmāyaṇe ādi kāvye bāla kāṇḍe chatuḥ ṣhaṣhṭitamaḥ sargaḥ