कृत उद्वाहे गते तस्मिन् ब्रह्मदत्ते च राघव
अपुत्रः पुत्र लाभाय पौत्रीम् इष्टिम् अकल्पयत्

kṛta udvāhe gate tasmin brahmadatte ca rāghava
aputraḥ putra lābhāya pautrīm iṣṭim akalpayat

इष्ट्याम् तु वर्तमानायाम् कुशनाभम् महीपतिम्
उवाच परमोदारः कुशो ब्रह्मसुतः तदा

iṣṭyām tu vartamānāyām kuśanābham mahīpatim
uvāca paramodāraḥ kuśo brahmasutaḥ tadā

पुत्रः ते सदृशः पुत्र भविष्यति सुधार्मिकः
गाधिम् प्राप्स्यसि तेन त्वम् कीर्तिम् लोके च शाश्वतीम्

putraḥ te sadṛśaḥ putra bhaviṣyati sudhārmikaḥ
gādhim prāpsyasi tena tvam kīrtim loke ca śāśvatīm

एवम् उक्त्वा कुशो राम कुशनाभम् महीपतिम्
जगाम आकाशम् आविश्य ब्रह्म लोकम् सनातनम्

evam uktvā kuśo rāma kuśanābham mahīpatim
jagāma ākāśam āviśya brahma lokam sanātanam

कस्यचित् तु अथ कालस्य कुशनाभस्य धीमतः
जज्ञे परम धर्मिष्ठो गाधिः इति एव नामतः

kasyacit tu atha kālasya kuśanābhasya dhīmataḥ
jajñe parama dharmiṣṭho gādhiḥ iti eva nāmataḥ

स पिता मम काकुत्स्थ गाधिः परम धार्मिकः
कुश वंश प्रसूतो अस्मि कौशिको रघुनंदन

sa pitā mama kākutstha gādhiḥ parama dhārmikaḥ
kuśa vaṃśa prasūto asmi kauśiko raghunaṃdana

पूर्वजा भगिनी च अपि मम राघव सुव्रता
नाम्ना सत्यवती नाम ऋचीके प्रतिपादिता

pūrvajā bhaginī ca api mama rāghava suvratā
nāmnā satyavatī nāma ṛcīke pratipāditā

सशरीरा गता स्वर्गम् भर्तारम् अनुवर्तिनी
कौशिकी परमोदारा सा प्रवृत्ता महानदी

saśarīrā gatā svargam bhartāram anuvartinī
kauśikī paramodārā sā pravṛttā mahānadī

दिव्या पुण्य उदका रंया हिमवंतम् उपाश्रिता
लोकस्य हितकार्य अर्थम् प्रवृत्ता भगिनी मम

divyā puṇya udakā raṃyā himavaṃtam upāśritā
lokasya hitakārya artham pravṛttā bhaginī mama

ततो अहम् हिमवत् पार्श्वे वसामि नियतः सुखम्
भगिन्याम् स्नेह संयुक्तः कौशिक्या रघुनंदन

tato aham himavat pārśve vasāmi niyataḥ sukham
bhaginyām sneha saṃyuktaḥ kauśikyā raghunaṃdana

सा तु सत्यवती पुण्या सत्ये धर्मे प्रतिष्ठिता
पतिव्रता महाभागा कौशिकी सरिताम् वरा

sā tu satyavatī puṇyā satye dharme pratiṣṭhitā
pativratā mahābhāgā kauśikī saritām varā

अहम् हि नियमात् राम हित्वा ताम् समुपागतः
सिद्ध आश्रमम् अनुप्राप्तः सिद्धो अस्मि तव तेजसा

aham hi niyamāt rāma hitvā tām samupāgataḥ
siddha āśramam anuprāptaḥ siddho asmi tava tejasā

एषा राम मम उत्पत्तिः स्वस्य वंशस्य कीर्तिता
देशस्य च महाबाहो यन् माम् त्वम् परिपृच्छसि

eṣā rāma mama utpattiḥ svasya vaṃśasya kīrtitā
deśasya ca mahābāho yan mām tvam paripṛcchasi

गतो अर्ध रात्रः काकुत्स्थ कथाः कथयतो मम
निद्राम् अभ्येहि भद्रम् ते मा भूत् विघ्नो अध्वनि इह नः

gato ardha rātraḥ kākutstha kathāḥ kathayato mama
nidrām abhyehi bhadram te mā bhūt vighno adhvani iha naḥ

निष्पन्दाः तरवः सर्वे निलीना मृग पक्षिणः
नैशेन तमसा व्याप्ता दिशः च रघुनंदन

niṣpandāḥ taravaḥ sarve nilīnā mṛga pakṣiṇaḥ
naiśena tamasā vyāptā diśaḥ ca raghunaṃdana

शनैः विसृज्यते संध्या नभो नेत्रैः इव आवृतम्
नक्षत्र तारा गहनम् ज्योतिर्भिः अवभासते

śanaiḥ visṛjyate saṃdhyā nabho netraiḥ iva āvṛtam
nakṣatra tārā gahanam jyotirbhiḥ avabhāsate

उत्तिष्ठते च शीतांशुः शशी लोक तमो नुदः
ह्लादयन् प्राणिनाम् लोके मनांसि प्रभया स्वया

uttiṣṭhate ca śītāṃśuḥ śaśī loka tamo nudaḥ
hlādayan prāṇinām loke manāṃsi prabhayā svayā

नैशानि सर्व भूतानि प्रचरंति ततः ततः
यक्ष राक्षस संघाः च रौद्राः च पिशित अशनाः

naiśāni sarva bhūtāni pracaraṃti tataḥ tataḥ
yakṣa rākṣasa saṃghāḥ ca raudrāḥ ca piśita aśanāḥ

एवम् उक्त्वा महातेजा विरराम महामुनिः
साधु साधु इति ते सर्वे मुनयो हि अभ्यपूजयन्

evam uktvā mahātejā virarāma mahāmuniḥ
sādhu sādhu iti te sarve munayo hi abhyapūjayan

कुशिकनाम् अयम् वंशो महान् धर्मपरः सदा
ब्रह्म उपमा महात्मनः कुशवंश्या नरोत्तम

kuśikanām ayam vaṃśo mahān dharmaparaḥ sadā
brahma upamā mahātmanaḥ kuśavaṃśyā narottama

विशेषेण भवान् एव विश्वामित्र महायशः
कौशिकी सरिताम् श्रेष्ठः कुल उद्योतकरी तव

viśeṣeṇa bhavān eva viśvāmitra mahāyaśaḥ
kauśikī saritām śreṣṭhaḥ kula udyotakarī tava

मुदितैः मुनि शार्दूलैः प्रशस्तः कुशिक आत्मजः
निद्राम् उपागमत् श्रीमान् अस्तम् गत इव अंशुमान्

muditaiḥ muni śārdūlaiḥ praśastaḥ kuśika ātmajaḥ
nidrām upāgamat śrīmān astam gata iva aṃśumān

इति वाल्मीकि रामायणे आदि काव्ये बाल काण्डे चतुर् त्रिंशः सर्गः

iti vālmīki rāmāyaṇe ādi kāvye bāla kāṇḍe catur triṃśaḥ sargaḥ