तम् दृष्ट्वा जृंभमाणम् ते क्रमितुम् शत योजनम्
वेगेन आपूर्यमाणम् च सहसा वानरोत्तमम्

tam dṛṣṭvā jṛṃbhamāṇam te kramitum śata yojanam
vegena āpūryamāṇam ca sahasā vānarottamam

प्रहृष्टा विस्मिताः च अपि ते वीक्षन्ते समंततः
त्रिविक्रम कृत उत्साहम् नारायणम् इव प्रजाः

prahṛṣṭā vismitāḥ ca api te vīkṣante samaṃtataḥ
trivikrama kṛta utsāham nārāyaṇam iva prajāḥ

संस्तूयमानो हनुमान् व्यवर्धत महाबलः
समाविद्ध्य च लांगूलम् हर्षात् बलम् उपेयिवान्

saṃstūyamāno hanumān vyavardhata mahābalaḥ
samāviddhya ca lāṃgūlam harṣāt balam upeyivān

तस्य संस्तूयमानस्य सर्वैः वनर पुंगवैः
तेजसा आपूर्यमाणस्य रूपम् आसीत् अनुत्तमम्

tasya saṃstūyamānasya sarvaiḥ vanara puṃgavaiḥ
tejasā āpūryamāṇasya rūpam āsīt anuttamam

यथा विजृंभते सिंहो विवृते गिरि गह्वरे
मारुतस्य औरसः पुत्रः तथा संप्रति जृंभते

yathā vijṛṃbhate siṃho vivṛte giri gahvare
mārutasya aurasaḥ putraḥ tathā saṃprati jṛṃbhate

अशोभत मुखम् तस्य जृंभमाणस्य धीमतः
अंबरीष उपमम् दीप्तम् विधूम इव पावकः

aśobhata mukham tasya jṛṃbhamāṇasya dhīmataḥ
aṃbarīṣa upamam dīptam vidhūma iva pāvakaḥ

हरीणाम् उत्थितो मध्यात् संप्रहृष्ट तनू रुहः
अभिवाद्य हरीन् वृद्धान् हनुमान् इदम् अब्रवीत्

harīṇām utthito madhyāt saṃprahṛṣṭa tanū ruhaḥ
abhivādya harīn vṛddhān hanumān idam abravīt

अरुजन् पर्वत अग्राणि हुताशन सखो अनिलः
बलवान् अप्रमेयः च वायुः आकाश गोचरः

arujan parvata agrāṇi hutāśana sakho anilaḥ
balavān aprameyaḥ ca vāyuḥ ākāśa gocaraḥ

तस्य अहम् शीघ्र वेगस्य शीघ्र गस्य महात्मनः
मारुतस्य औरसः पुत्रः प्लवने च अस्मि तत् समः

tasya aham śīghra vegasya śīghra gasya mahātmanaḥ
mārutasya aurasaḥ putraḥ plavane ca asmi tat samaḥ

उत्सहेयम् हि विस्तीर्णम् आलिखंतम् इव अंबरम्
मेरुम् गिरिम् असंगेन परिगंतुम् सहस्रशः

utsaheyam hi vistīrṇam ālikhaṃtam iva aṃbaram
merum girim asaṃgena parigaṃtum sahasraśaḥ

बाहु वेग प्रणुन्नेन सागरेण अहम् उत्सहे
समाप्लावयितुम् लोकम् स पर्वत नदी ह्रदम्

bāhu vega praṇunnena sāgareṇa aham utsahe
samāplāvayitum lokam sa parvata nadī hradam

मम ऊरु जन्घा वेगेन भविष्यति समुत्थितः
समुत्थित महा ग्राहः समुद्रो वरुण आलयः

mama ūru janghā vegena bhaviṣyati samutthitaḥ
samutthita mahā grāhaḥ samudro varuṇa ālayaḥ

पन्नग अशनम् आकाशे पतन्तम् पक्षि सेवितम्
वैनतेयम् अहम् शक्तः परिगंतुम् सहस्रशः

pannaga aśanam ākāśe patantam pakṣi sevitam
vainateyam aham śaktaḥ parigaṃtum sahasraśaḥ

उदयात् प्रस्थितम् वा अपि ज्वलंतम् रश्मि मालिनम्
अन् अस्तमितम् आदित्यम् अभिगंतुम् समुत्सहे

udayāt prasthitam vā api jvalaṃtam raśmi mālinam
an astamitam ādityam abhigaṃtum samutsahe

उत्सहेयम् अतिक्रांतुम् सर्वान् आकाश गोचरान्
सागरम् शोषयिष्यामि दारयिष्यामि मेदिनीम्

utsaheyam atikrāṃtum sarvān ākāśa gocarān
sāgaram śoṣayiṣyāmi dārayiṣyāmi medinīm

पर्वतान् चूर्णष्यामि प्लवमानः प्लवंगमाः
हरिष्यामि ऊरु वेगेन प्लवमानो महाअर्णवम्

parvatān cūrṇaṣyāmi plavamānaḥ plavaṃgamāḥ
hariṣyāmi ūru vegena plavamāno mahāarṇavam

लतानाम् विविधाम् पुष्पम् पादपानाम् च सर्वशः
अनुयास्यति माम् अद्य प्लवमानम् विहायसा

latānām vividhām puṣpam pādapānām ca sarvaśaḥ
anuyāsyati mām adya plavamānam vihāyasā

चरन्तम् घोरम् आकाशम् उत्पतिष्यन्तम् एव च

carantam ghoram ākāśam utpatiṣyantam eva ca

महा मेरु प्रतीकाशम् माम् द्रक्ष्यध्वम् प्लवंगमाः

mahā meru pratīkāśam mām drakṣyadhvam plavaṃgamāḥ

विधमिष्यामि जीमूतान् कंपयिष्यामि पर्वतान्
सागरम् शोषयिष्यामि प्लवमानः समाहितः

vidhamiṣyāmi jīmūtān kaṃpayiṣyāmi parvatān
sāgaram śoṣayiṣyāmi plavamānaḥ samāhitaḥ

वैनतेयस्य वा शक्तिः मम वा मारुतस्य वा
ऋते सुपर्ण राजानम् मारुतम् वा महाबलम्
न तत् भूतम् प्रपश्यामि यत् माम् प्लुतम् अनुव्रजेत्

vainateyasya vā śaktiḥ mama vā mārutasya vā
ṛte suparṇa rājānam mārutam vā mahābalam
na tat bhūtam prapaśyāmi yat mām plutam anuvrajet

निमेष अन्तर मात्रेण निरालंबनम् अंबरम्
सहसा निपतिष्यामि घनात् विद्युत् इव उत्थिता

nimeṣa antara mātreṇa nirālaṃbanam aṃbaram
sahasā nipatiṣyāmi ghanāt vidyut iva utthitā

भविष्यति हि मे रूपम् प्लवमानस्य सागरम्
विष्णोः प्रक्रममाणस्य तदा त्रीन् विक्रमान् इव

bhaviṣyati hi me rūpam plavamānasya sāgaram
viṣṇoḥ prakramamāṇasya tadā trīn vikramān iva

बुद्ध्या च अहम् प्रपश्यामि मनः चेष्टा च मे तथा
अहम् द्रक्ष्यामि वैदेहीम् प्रमोदध्वम् प्लवंगमाः

buddhyā ca aham prapaśyāmi manaḥ ceṣṭā ca me tathā
aham drakṣyāmi vaidehīm pramodadhvam plavaṃgamāḥ

मारुतस्य समो वेगे गरुडस्य समो जवे
अयुतम् योजनानाम् तु गमिष्यामि इति मे मतिः

mārutasya samo vege garuḍasya samo jave
ayutam yojanānām tu gamiṣyāmi iti me matiḥ

वासवस्य स वज्रस्य ब्रह्मणो वा स्वयंभुवः
विक्रम्य सहसा हस्तात् अमृतम् तत् इह आनये

vāsavasya sa vajrasya brahmaṇo vā svayaṃbhuvaḥ
vikramya sahasā hastāt amṛtam tat iha ānaye

तम् एवम् वानर श्रेष्ठम् गर्जन्तम् अमित प्रभम्

tam evam vānara śreṣṭham garjantam amita prabham

तत् च अस्य वचनम् श्रुत्वा ज्ञातीनाम् शोक नाशनम्

tat ca asya vacanam śrutvā jñātīnām śoka nāśanam

वीर केसरिणः पुत्र वेगवन् मारुत आत्मज

vīra kesariṇaḥ putra vegavan māruta ātmaja

तव कल्याण रुचयः कपि मुख्याः समागताः

tava kalyāṇa rucayaḥ kapi mukhyāḥ samāgatāḥ

ऋषीणाम् च प्रसादेन कपि वृद्ध मतेन च

ṛṣīṇām ca prasādena kapi vṛddha matena ca

स्थास्यामः च एक पादेन यावत् आगमनम् तव

sthāsyāmaḥ ca eka pādena yāvat āgamanam tava

ततः च हरि शार्दूलः तान् उवाच वन ओकसः

tataḥ ca hari śārdūlaḥ tān uvāca vana okasaḥ

एतानि हि नगस्य अस्य शिला संकट शालिनः

etāni hi nagasya asya śilā saṃkaṭa śālinaḥ

येषु वेगम् गमिष्यामि महेन्द्र शिखरेषु अहम्

yeṣu vegam gamiṣyāmi mahendra śikhareṣu aham

एतानि मम वेगम् हि शिखराणि महान्ति च

etāni mama vegam hi śikharāṇi mahānti ca

ततः तु मारुत प्रख्यः स हरिः मारुत आत्मजः
आरुरोह नग श्रेष्ठम् मह्न्द्रम् अरिंअर्दमः

tataḥ tu māruta prakhyaḥ sa hariḥ māruta ātmajaḥ
āruroha naga śreṣṭham mahndram ariṃardamaḥ

महद्भिः उच्छ्रितम् शृन्गैः महेन्द्रम् स महाबलः
विचचार हरिश्रेष्ठो महेन्द्र साम विक्रमः

mahadbhiḥ ucchritam śṛngaiḥ mahendram sa mahābalaḥ
vicacāra hariśreṣṭho mahendra sāma vikramaḥ

बाहुभ्याम् पीडितः तेन महाशैलो महात्मना
ररास सिंह अभिहतो महान् मत्त इव द्विपः

bāhubhyām pīḍitaḥ tena mahāśailo mahātmanā
rarāsa siṃha abhihato mahān matta iva dvipaḥ

मुमोच सलिल उत्पीडान् विप्रकीर्ण शिलौच्चयः
वित्रस्त मृग मातंगः प्रकंपित महा द्रुमः

mumoca salila utpīḍān viprakīrṇa śilauccayaḥ
vitrasta mṛga mātaṃgaḥ prakaṃpita mahā drumaḥ

नानागंधर्वमिथुनैर्पानसंसर्गकर्कशैः
उत्पतद्भिर्विहंगैश्चविद्याधरगणैरपि यद्वा
नाना गन्धर्व मिथुनैः पान संसर्ग कर्कशैः
उत् पतद्भिः विहंगैः च विद्याधर गणैः अपि

nānāgaṃdharvamithunairpānasaṃsargakarkaśaiḥ
utpatadbhirvihaṃgaiścavidyādharagaṇairapi - yadvā -
nānā gandharva mithunaiḥ pāna saṃsarga karkaśaiḥ
ut patadbhiḥ vihaṃgaiḥ ca vidyādhara gaṇaiḥ api

निःश्वसद्भिस्तदातैतुभुजगैरर्धनिःसृतैः
सपताकैवाभातिसतदाधरणीधरः

niḥśvasadbhistadātaitubhujagairardhaniḥsṛtaiḥ
sapatākaivābhātisatadādharaṇīdharaḥ

ऋषिभित्राससंभ्रान्तैस्त्यज्यमानश्शिलोच्चयः यद्वा
ऋषिभिः त्रास संभ्रांतैः त्यज्यमानः शिला उच्चयः
सीदन् महति कांतारे सार्थ हीन इव अध्व गः

ṛṣibhitrāsasaṃbhrāntaistyajyamānaśśiloccayaḥ - yadvā -
ṛṣibhiḥ trāsa saṃbhrāṃtaiḥ tyajyamānaḥ śilā uccayaḥ
sīdan mahati kāṃtāre sārtha hīna iva adhva gaḥ

इति वाल्मीकि रामायणे आदि काव्ये किष्किन्ध काण्डे सप्त षष्टितमः
सर्गः

iti vālmīki rāmāyaṇe ādi kāvye kiṣkindha kāṇḍe sapta ṣaṣṭitamaḥ
sargaḥ