एवम् उक्तौ तु तौ वीरौ कबन्धेन नर ईश्वरौ
गिरि प्रदरम् आसाद्य पावकम् विससर्जतुः

evam uktau tu tau vīrau kabandhena nara īśvarau
giri pradaram āsādya pāvakam visasarjatuḥ

लक्ष्मणः तु महा उल्काभिः ज्वलिताभिः समन्ततः
चिताम् आदीपयामास सा प्रजज्वाल सर्वतः

lakṣmaṇaḥ tu mahā ulkābhiḥ jvalitābhiḥ samantataḥ
citām ādīpayāmāsa sā prajajvāla sarvataḥ

तत् शरीरम् कबन्धस्य घृत पिण्ड उपमम् महत्
मेदसा पच्यमानस्य मन्दम् दहति पावकः

tat śarīram kabandhasya ghṛta piṇḍa upamam mahat
medasā pacyamānasya mandam dahati pāvakaḥ

स विधूय चिताम् आशु विधूमो अग्निर् इव उत्थितः
अरजे वाससी बिभ्रत् मालाम् दिव्याम् महाबलः

sa vidhūya citām āśu vidhūmo agnir iva utthitaḥ
araje vāsasī bibhrat mālām divyām mahābalaḥ

ततः चिताया वेगेन भास्वरो विरज अंबरः
उत्पपात आशु संहृष्टः सर्व प्रत्यंग भूषणः

tataḥ citāyā vegena bhāsvaro viraja aṃbaraḥ
utpapāta āśu saṃhṛṣṭaḥ sarva pratyaṃga bhūṣaṇaḥ

विमाने भास्वरे तिष्ठन् हंस युक्ते यशस् करे
प्रभया च महातेजा दिशो दश विराजयन्

vimāne bhāsvare tiṣṭhan haṃsa yukte yaśas kare
prabhayā ca mahātejā diśo daśa virājayan

शृणु राघव तत्त्वेन यथा सीमाम् अवाप्स्यसि

śṛṇu rāghava tattvena yathā sīmām avāpsyasi

दश आभाग गतो हीनः त्वम् राम सह लक्ष्मणः
यत् कृते व्यसनम् प्राप्तम् त्वया दार प्रधर्षणम्

daśa ābhāga gato hīnaḥ tvam rāma saha lakṣmaṇaḥ
yat kṛte vyasanam prāptam tvayā dāra pradharṣaṇam

तत् अवश्यम् त्वया कार्यः स सुहृत् सुहृदाम् वर
अकृत्वा न हि ते सिद्धिम् अहम् पश्यामि चिन्तयन्

tat avaśyam tvayā kāryaḥ sa suhṛt suhṛdām vara
akṛtvā na hi te siddhim aham paśyāmi cintayan

श्रूयताम् राम वक्ष्यामि सुग्रीवो नाम वानरः
भ्रात्रा निरस्तः क्रुद्धेन वालिना शक्र सूनुना

śrūyatām rāma vakṣyāmi sugrīvo nāma vānaraḥ
bhrātrā nirastaḥ kruddhena vālinā śakra sūnunā

ऋष्यमूके गिरि वरे पंपा पर्यन्त शोभिते
निवसति आत्मवान् वीरः चतुर्भिः सह वानरैः

ṛṣyamūke giri vare paṃpā paryanta śobhite
nivasati ātmavān vīraḥ caturbhiḥ saha vānaraiḥ

वानरेन्द्रो महावीर्यः तेजोवान् अमित प्रभः
सत्य संधो विनीतः च धृतिमान् मतिमान् महान्

vānarendro mahāvīryaḥ tejovān amita prabhaḥ
satya saṃdho vinītaḥ ca dhṛtimān matimān mahān

दक्षः प्रगल्भो द्युतिमान् महा बल पराक्रमः
भ्राता विवासितो वीर राज्य हेतो महात्मना

dakṣaḥ pragalbho dyutimān mahā bala parākramaḥ
bhrātā vivāsito vīra rājya heto mahātmanā

स ते सहायो मित्रम् च सीतायाः परिमार्गणे
भविष्यति हि ते राम मा च शोके मनः कृधाः

sa te sahāyo mitram ca sītāyāḥ parimārgaṇe
bhaviṣyati hi te rāma mā ca śoke manaḥ kṛdhāḥ

भवितव्यम् हि यत् च अपि न तत् शक्यम् इह अन्यथा
कर्तुम् इक्ष्वाकु शार्दूल कालो हि दुर्रक्रमः

bhavitavyam hi yat ca api na tat śakyam iha anyathā
kartum ikṣvāku śārdūla kālo hi durrakramaḥ

गच्छ शीघ्रम् इतो वीर सुग्रीवम् तम् महाबलम्
वयस्यम् तम् कुरु क्षिप्रम् इतो गत्वा अद्य राघव

gaccha śīghram ito vīra sugrīvam tam mahābalam
vayasyam tam kuru kṣipram ito gatvā adya rāghava

न च ते सो अवमन्तव्यः सुग्रीवो वानर अधिपः

na ca te so avamantavyaḥ sugrīvo vānara adhipaḥ

शक्तौ हि अद्य युवाम् कर्तुम् कार्यम् तस्य चिकीर्षितम्

śaktau hi adya yuvām kartum kāryam tasya cikīrṣitam

स ऋक्षरजसः पुत्रः पंपाम् अटति शन्कितः

sa ṛkṣarajasaḥ putraḥ paṃpām aṭati śankitaḥ

संनिधाय आयुधम् क्षिप्रम् ऋष्यमूक आलयम् कपिम्

saṃnidhāya āyudham kṣipram ṛṣyamūka ālayam kapim

स हि स्थानानि सर्वाणि कार्त्स्न्येन कपि कुंजरः

sa hi sthānāni sarvāṇi kārtsnyena kapi kuṃjaraḥ

न तस्य अविदितम् लोके किंचित् अस्ति हि राघव

na tasya aviditam loke kiṃcit asti hi rāghava

स नदीः विपुलान् शैलान् गिरि दुर्गाणि कंदरान्

sa nadīḥ vipulān śailān giri durgāṇi kaṃdarān

वानरान् च महाकायान् प्रेषयिष्यति राघव

vānarān ca mahākāyān preṣayiṣyati rāghava

इति वाल्मीकि रामायणे आदि काव्ये अरण्य काण्डे द्वि सप्ततितमः सर्गः

iti vālmīki rāmāyaṇe ādi kāvye araṇya kāṇḍe dvi saptatitamaḥ sargaḥ